door

Op je klompen over de catwalk

Klederdracht en haute couture samen in het Zuiderzeemuseum

archief oud artikel 7 mei 2009 Enkhuizen, Noord-Holland 'Het Zuiderzeemuseum! Dat is toch een eilandje in Enkhuizen met oude huisjes en mensen verkleed in klederdracht. Daar waar je weer even lekker terug in de tijd kunt met hoepels en stroopsoldaatjes?', zullen de meesten onder ons denken, waaronder de bovengetekende journalist. Totdat zij ontdekte dat het prachtige openluchtmuseum ook verrast met een groot, of beter gezegd, een mega (binnen)museum. Een bijzondere ontdekking!

Oude klederdrachten naast moderne creaties

De oude Enkhuizer pandjes van het 'binnenmuseum' zijn gerestaureerd en op sommige etages voorzien van de modernste foefjes. Een uitstekende plek voor de tentoonstelling 'Gejaagd door de wind' waarin oude klederdrachten pronken naast hypermoderne creaties van modefenomenen Viktor & Rolf, Spijkers en Spijkers en natuurlijk de gastconservatoren Alexander van Slobbe en Francisco van Benthum.

Het Zuiderzeemuseum viert zijn zestigjarig bestaan met de grote modetentoonstelling 'Gejaagd door de wind'. De tentoonstelling is een afsluiting van de viering. Vanaf de aanstelling van directeur Erik Schilp in 2006 is het roer van het museum helemaal om. Vroeger draaide het in Enkhuizen vooral om het conserveren van het verleden van de Zuiderzee, met als prioriteit de periode 1880-1932. Maar die periode en regio is nu losgelaten. Het Zuiderzeemuseum vaart een nieuwe koers richting Nederlandse kunst, mode, design en erfgoed op de grens van land en water.

Een brug tussen oude en nieuwe mode

De gastconservatoren kregen alle vrijheid voor het maken van deze tentoonstelling. Ze wilden de brug slaan tussen oude en nieuwe mode, want uiteindelijk is de klederdracht ook een modeverschijnsel. Tientallen Nederlandse mode-, sieraden- en accessoireontwerpers, stylisten, fotografen en illustratoren lieten zich inspireren door die typische Hollandse streekdracht. En daar kwamen verrassende, grappige en pakkende sieraden, kledingstukken, tekeningen en andere kunstuitingen uit voort.

De Urker oorbel in een ander jasje

Ieder die ietsje meer weet van de Urker visserscultuur zal glimlachen van herkenning bij het noemen van de Urker oorbel. Voor wie niet zo ingeburgerd is of te jong om zich de geschiedenis van de oorbel te kunnen herinneren, volgt een bijspijkerlesje. De vissersmannen uit Urk dragen elk een specifieke gouden oorring. Het verhaal gaat dat zij dit als begrafenisverzekering droegen. Als zij verdronken op zee en later aanspoelden konden de vinders in ieder geval de begrafenis betalen. De moderne twist aan het verhaal is dat sieraadontwerper Ted Noten een grote eigentijdse Urker mannenoorbel ontwierp en dat combineerde met de hedendaagse straatcultuur. Hierdoor zie je dat zelfs de oudste traditie in zekere zin is verbonden met de nieuwste urbancultuur.

Op je klompen over de catwalk

De klompen onder de jurken van Viktor & Rolf zijn ook een verhaal apart. De modellen staan op klompen met enorme stiletto's. Dus niets boerenschoen, het is haute couture. Of neem nu de nieuwste ontwerpen van de kraplap (een lap die de vrouw vroeger om haar hals droeg zodat zij geen 'inkijk' had). Door de modeontwerpers is die niet meer bedoeld om kuis over straat te gaan, maar als een sieraad van het mooiste zilver. Een ander voorbeeld van de vermenging van oud en nieuw is wel de boerenbruiloft die te zien is in de kapel van het museumpark. Hier heeft modeontwerper Jan Taminiau een prachtige bruidsjurk en bruidskostuum ontworpen. Ook hier moet de bezoeker zijn ogen niet in zijn zak houden, maar juist op zoek gaan naar de verfijnde details. Het grappige aan de jurk en het pak is dat ze helemaal bezet zijn met drukknoopjes, de jurk heeft de gaatjes en de man de drukkertjes. De bruidjurk en het pak kunnen dus helemaal aan elkaar geklikt worden.

Gejaagd door de wind

De tentoonstelling 'Gejaagd door de wind' is niet beperkt tot de vier muren van het binnenmuseum. In de kapel staat ook een onderdeel van de expositie, en op andere plekken in het park zijn kunstvoorwerpen te vinden. De zichtbaarste zijn de honderd zwarte vrouwensilhouetten op de dijk die uitkijken over de haven van het museumpark. Het lijkt net of er vissersvrouwen staan die wachten op de thuiskomst van hun man. Een prachtig gezicht aan de horizon.

De tentoonstelling 'Gejaagd door de wind' is nog te zien tot en met 25 oktober 2009.

Foto 1. Klompen op hoge hakken. Foto: Erik en Petra Hesmerg
Foto 2. Foto: Petra Lunenburg
Foto 3. De moderne versie van de Urker mannenoorbel. Foto: Willem van der Zel
Foto 4. De boerenbruiloft in de kapel op het museumpark. Foto: Erik en Petra Hesmerg
Foto 5. Honderd vrouwen kijken uit over de kade. Foto: Erik en Petra Hesmerg

Reportage - Laatst gewijzigd: 2018-10-23 10:38:15 · Gepubliceerd: 7 mei 2009 - 10392

Activiteiten Zuiderzeemuseum Enkhuizen

Nu te bezoeken

Tentoonstelling De ziel van Schokland


De ziel van Schokland is een boeiende, nieuwe tentoonstelling over het verdwenen Zuiderzee-eiland, zijn bewoners en de gevolgen van hun migratie – 165 jaar geleden - voor hun nazaten van nu....

Vanaf volgende week te bezoeken

Pietendorp

  
Op 24, 30 november en 1 december is het weer Pietendorp en nemen meer dan 150 Pieten hun intrek in het buitenmuseum.

Binnen enkele weken te bezoeken

Zuiderzeelicht


Wandel in de avonduren door de sfeervol verlichte straatjes laat je meeslepen in een spannend verhaal over vriendschap, liefde en een allesvernietigende storm.