» Let op: deze activiteit is voorbij «
De tentoonstelling De Schoonheid van Stilte – Japanse prenten van Tsukioka Kōgyo sluit aan op een reeks tentoonstellingen 'kunst op papier' in het Bonnefantenmuseum en stelt het werk van een van de grote Japanse prentkunstenaars van de vorige eeuwwisseling, Tsukioka Kōgyo, centraal. Kōgyo is bekend geworden met zijn populaire afbeeldingen van het typisch Japanse Nō theater, dat eind vorige eeuw een ware revival onderging. Daarnaast beeldde hij dieren en landschappen uit. Zijn techniek, de kleurenhoutsnede, is zo verfijnd dat deze niet te onderscheiden is van geschilderd werk.
Historische context
Het jaar van Tsugioka Kōgyo's geboorte, 1869, valt nauw samen met grote politieke en economische omwentelingen in Japan. Van 1603 tot 1868 hadden de zogenaamde Shoguns een feodaal machtsstelsel gedomineerd en hadden controle over alle aanzienlijke families van Japan. De keizer was alleen nog officieel machthebber, maar feitelijk was ook hij gegijzeld.
In 1868 werd de macht van de keizer in ere hersteld en ving de Meiji periode aan, naar de eerste 'moderne' keizer van Japan. Keizer Meiji verschilde van de Shoguns door zijn interesse voor het westen, waaronder ook westerse kunst. Ook luidde hij in Japan de industriële revolutie in, die zich decennia eerder al vanuit Engeland en België over Europa en de Verenigde Staten had verspreid. Ook bevorderde hij een centrale overheid, met Tokyo als economisch en politiek centrum, en stelde hij geleidelijk de grenzen open van het gesloten en naar binnen gekeerde land. Tegelijk met deze modernisering ontstond in Japan een sterke hang naar het eigen verleden en oosterse waarden.
Nō theater
Een van die oosterse waarden, het klassieke en verstilde Nō theater had al eeuwen gedijd onder de machthebbers en leek aanvankelijk slachtoffer van de vernieuwingen te worden, maar herstelde zich omdat het een nieuw publiek wist te overtuigen van zijn verstilde schoonheid. Het Japanse Nō theater dateert reeds uit de 15e eeuw en heeft door de eeuwen heen een enorme prestige opgebouwd, niet alleen in Japan maar ook in Europa en de Verenigde Staten. Het Nō theater is theatrale vorm die altijd los heeft gestaan van de historische tijd en plaats, maar is een meer opzichzelf staande vorm van theater waarin het spirituele element vaak op de voorgrond treedt.
Niet alleen op de planken, maar ook gedrukt op papier was en is het Japanse Nō theater een succes.
De prenten van Tsugioka Kōgyo
geven veel informatie over de theaterstukken – vaak wordt een belangrijke scene uit het verhaal getoond – maar ook situaties achter het toneel. Verder zijn er prenten met zangers en muzikanten, toneelattributen, maskers en de opbouw van het toneel zelf. Een goudmijn voor liefhebbers van deze oude theatervorm, maar ook voor verzamelaars van de drukkunst want alle prenten in deze serie zijn bijzonder goed gedrukt op papier van de hoogste kwaliteit. Daarnaast heeft Kōgyo ook prentseries met andere onderwerpen gemaakt zoals prachtige natuur en vogels.
De Tentoonstelling
De tentoonstelling is te zien op de derde verdieping en toont een 70-tal werken van Tsugioka Kōgyo, waaronder een 50-tal prenten, 4 manshoge rolschilderingen en illustratieve objecten.
