Wereldmuseum Leiden viert deze winter de première van haar nieuwe tentoonstelling; In de ban van GOUD. De tentoonstelling, waarin de relatie tussen mens en materiaal centraal staat, is vanaf 21 december open voor publiek en opent feestelijk op 16 januari. Het is voor het eerst dat Wereldmuseum zo’n omvangrijke collectie gouden voorwerpen, waaronder 10 kroonstukken van het Nederlands Koningshuis, tentoonstelt, aangevuld met zeldzame objecten uit belangrijke nationale en internationale verzamelingen. Zo is er naast gouden juwelen, grafgiften, dodenmaskers, kronen en huwelijksgeschenken, ook werk te zien van hedendaagse kunstenaars en modeontwerpers met een fascinatie voor het bijzonder waardevolle materiaal. Het doel? Bezoekers in 7 wonderbaarlijke en soms confronterende ruimtes laten ervaren hoe het eeuwige element, geboren uit sterrenstof, mensen wereldwijd en door tijden heen, drijft tot uitersten.
Goud is universeel het symbool van welvaart, macht, goddelijkheid en spiritualiteit. Maar deze medaille kent een keerzijde. Wereldwijd heeft dit edele metaal een onlesbare dorst opgewekt, een verlangen dat naties heeft gebouwd en vernietigd, mensen heeft verrijkt en beroofd, en de loop van de geschiedenis heeft veranderd. In de ban van GOUD vertelt het bredere verhaal. Met meer dan 436 objecten, variërend van historische artefacten tot hedendaagse kunstwerken van 19 kunstenaars uit 10 verschillende landen, wereldwijd, verkent de tentoonstelling de dualiteit van goud: hoe het zowel verbindt als verblindt, en hoe het zowel bewondering als verdeeldheid zaait.
In de ban van GOUD presenteert een indrukwekkende verzameling historische objecten, inclusief:
* WIC-doos (Rijksmuseum, Nederland): Een zeldzaam en gedetailleerd versierd kistje uit de tijd van de West-Indische Compagnie. De versieringen verwijzen naar de activiteiten van de WIC in West-Afrika: de handel in goud, ivoor en tot slaaf gemaakte mensen. De doos staat symbool voor de rijkdommen vergaard met de koloniale expansie.
* Gouden objecten van het Nederlandse Koningshuis (Koninklijke Verzamelingen, Nederland): Koninklijke juwelen en gebruikersvoorwerpen die het erfgoed en de invloed van het Nederlandse koningshuis weerspiegelen. Rammelaar van prinses Beatrix. Goud, diamant; Deli, Indonesië; ca.1937; met dank aan van de Koninklijke Verzamelingen, Den Haag. De gouden rammelaar is gevormd naar een staatsieparasol voor ceremonieel gebruik, de payung. Aan elk van de drie niveaus hangen belletjes. Bovenop is een kroontje bevestigd dat bezet is met diamanten.
* Dodenmaskers (MAS, België en Lindenmuseum, Duitsland): De Sicán of Lambayeque cultuur in Peru (760-1375 n. Chr) maakten deze dodenmaskers voor mensen die behoorden tot de elite. De overledene werd gemummificeerd en met een dodenmasker, begraven in een diepe tombe. Dodenmaskers, vaak versierd met verschillende steentjes zoals turquoise en met cinnaber, bieden een diep inzicht in de rituelen rond dood en herdenking in verschillende culturen.
* Oorijzer (Openluchtmuseum, Nederland): Traditioneel Nederlandse hoofdtooi die de verbondenheid tussen goud en culturele identiteit toont.
* Religieuze voorwerpen (Museum Catharijneconvent, Nederland): Reliekhouders en liturgische objecten die de spirituele kracht van goud in het christendom en andere religies weergeven.
* Meissen porselein (Rijksmuseum, Nederland): Het delicate porselein werd in 1708 ontwikkeld en was het eerste Europese porselein met een harde porselein laag, een procedé dat oorspronkelijk tussen de 7e en 8e eeuw in China werd uitgevonden.
* Hedendaagse sieraden ontwerpen van o.a. Max Ernst, Picasso, Keith Haring en Anish Kapoor (Design Museum Den Bosch, Nederland): Deze sieraden laten zien hoe goud hedendaagse kunstenaars nog steeds inspireert.