Velorama-onthult-geheimen-van-het-stalen-ros

Tweehonderd jaar fietsgeschiedenis in Nijmeegs Fietsmuseum

archief oud artikel 28 mei 2010 Geschiedenis Nijmegen, Gelderland "There are nine million bicycles in Beijing", zingt Katie Melua. Ook het aantal fietsen in Nijmegen stijgt tot grote hoogten. De reden: het Nationaal Fietsmuseum Velorama. Drie verdiepingen vol fietsgeschiedenis. Van een loopfiets, tot de eerste fiets met luchtbanden en een fiets met ingebouwde radio. Wie fietst er mee?

"Maar tussen de fietsen op de andere verdieping zitten ook echte pareltjes. Sommigen zijn zo apart!"

Het verzamelen van fietsen begon als een hobby voor de eigenaar van het Fietsmuseum, Gert-Jan Moed. "En dan krijg je dit als resultaat", vertelt de mevrouw achter de kassa en wijst naar de collectie. "De vader van Moed was ook gek van verzamelen, maar dan van auto's. Die verzameldrang heeft hij doorgegeven aan zijn zoon. Moed is altijd weg. Naar het buitenland, naar grote veilingen. En soms krijgt hij een aanbieding van nabestaanden van iemand die is overleden en ook nog wel wat mooie stukken had staan. Ik vind de fietsen op eerste verdieping het mooiste. Die fietsen zijn zo oud. Een echt stukje geschiedenis. Maar tussen de fietsen op de andere verdieping zitten ook echte pareltjes. Sommigen zijn zo apart!"

Het begin van de fietsgeschiedenis met loopfietsen, houten wielen en koetsen.

Loopfiets
Tegenwoordig is het raar als je geen fiets in de schuur hebt staan, maar tweehonderd jaar geleden was een fiets nog pure luxe. De tocht door het museum begint bij de eerste bestuurbare tweewieler, de Draisine uit 1817. Nog geen fiets zoals we die nu kennen, maar een loopfiets. De eerste fiets waarbij je je niet meer op de grond hoeft af te zetten, is het ontwerp van MacMillan. Hij ontwierp een fiets met pedalen op het achterwiel. Nu baalt iedereen als een stekker als een lekke band een mooie ochtend verstoort, maar de eerste fietsen hadden houten wielen. Dat moet pas zwaar zijn geweest! Daarna gingen de fietsbouwers over op stalen wielen.

Bijzondere tandems, driewielers en fietsen met stalen wielen.

Tandems
De eerste verdieping is één grote freakshow van de raarste fietsen. Opvallend is dat er veel tweepersoonsfietsen te zien zijn. Tegenwoordig is het bijzonder als een tandem over de fietspaden scheurt. Vroeger was dat blijkbaar veel normaler. De tandems uit die tijd lijken op koetsen. De enorme wielen staan naast elkaar en hier tussen bevinden zich twee zitjes. Dat is nog eens gezellig de omgeving verkennen. Ook zijn er veel driewielers te zien. Deze waren duurder en zorgden voor status. Voor de dames waren er driewielers met lage instap, vanwege de lange rokken.

In een apart kamertje zijn hoge bi's te zien. Fietsen met een reusachtig wiel voor en een miniwieltje achter. Vroeger werd gedacht: 'hoe groter het wiel, hoe groter de afstand'. In het kamertje wordt ook het geheim onthuld hoe fietsers op het hoge zadel terecht kwamen. Net boven het kleine achterwiel zat een klein opstapje. Met grote vaart klom je op het eerste opstapje en sprong je naar het zadel.

Hoe groter het wiel, hoe groter de afstand.

Er is zelf een Classic Bicycle met ingebouwde radio!

Op de tweede verdieping komen we steeds dichter bij de fiets zoals we die nu kennen. Bekijk de fiets waar koningin Wilhelmina haar ontspanning op zocht. En ook de tandem van koningin Juliana en prins Bernhard is hier te zien. De grappigste fiets is toch wel de knalroze Classic Bicycle. Deze fietsen lijken op motorfietsen en waren in de jaren vijftig vooral onder Amerikaanse jongeren erg populair.

Een knalroze fiets met radio en de échte Nederlandse fietsen.

Het is bijna jammer dat dit dagje weg in Nijmegen eindigt met een treinreis. Een rondje met de knalroze Classis Bicycle en op de achtergrond een deuntje van Elvis had deze redacteur helemaal niet erg gevonden!

Ontdek ook hoe leuk fietsen is en maak een mooie fietstocht in Ede!

Foto 1. Een fiets met ingebouwde radio! Foto's: Sifra Kriek.

Reportage - Laatst gewijzigd: 2022-01-19 15:13:15 · Gepubliceerd: 28 mei 2010 - 5144