Symbool van recht en vrede

archief oud artikel 7 september 2010 Geschiedenis Den Haag, Zuid-Holland Baskische vrijheidsstrijders hingen aan het dak in een schreeuw om vrede. Ze waren op het goede adres, want het Vredespaleis in Den Haag is hét symbool voor de vrede. Tussen het hoge internationale bezoek liepen we langs alle rijkdom in een uniek gebouw in Nederland.

Het grote hek en de enorme oprijlaan maken meteen duidelijk dat het hier om een locatie van niveau gaat. Toch is het Vredespaleis niet adembenemend mooi, van de buitenkant lijkt het een uit de kluiten gewassen kerk. Maar de rijkdom zit van binnen. Door de regen, die werkelijk met bakken naar beneden stort, is het pad verdwenen onder een plas van zo'n acht centimeter diep. Dus komen we met natte voeten de imposante hal binnen. Met het koningshuis heeft dit paleis helemaal niets te maken. Het Vredespaleis biedt onderdak aan het Internationaal Gerechtshof en het Permanent Hof van Arbitrage.

Andrew Carnegie

Dat we in Nederland zo'n prachtig paleis hebben, danken we aan de Amerikaan Andrew Carnegie. Deze staalmagnaat was ontzettend rijk – zijn vermogen wordt hoger geschat dan dat  van Bill Gates nu – en hij geloofde dat hij niet rijk mocht sterven. Aan het begin van de 20e eeuw werd hij gegrepen door de Vredesbeweging en hij besloot 1,5 miljoen dollar te schenken voor de bouw van het Vredespaleis. Het paleis werd in 1913 geopend door Koningin Juliana en Andrew Carnegie zelf als een plaats voor landen om hun strijdbijl te begraven. Ondanks deze prachtige gedachte brak een jaar later de Eerste Wereldoorlog uit.

Vanuit de grote hal vol marmer uit Italië start de rondleiding door Vredespaleis. De gids brengt ons in de grote rechtzaal, waar het Internationaal Gerechtshof zetelt. Een lange rij stoelen staat klaar voor de rechters. In de zaal hangt het grootste kunstwerk van het hele paleis, namelijk een schilderij van de Franse schilder Albert Besnard. Hierop staat Irene, de godin van de vrede, afgebeeld samen met haar zoon Plutus. Boven haar staan twee strijdende partijen met daarbij twee arbiters. Aan de andere kant van de ruimte vallen de grote glas-in-loodramen op. Deze zijn een geschenk van de Britse gemenebest en verbeelden drie periodes. De eerste stelt de primitieve tijd, ofwel de Middeleeuwen voor. De tweede is de situatie in de tijd van de bouw van het Vredespaleis. Het derde laat een droombeeld zien van de toekomst in vrede.

Koninklijk Deens

Hoe langer we door het paleis lopen, hoe meer geschenken we van de verschillende landen tegen komen. In de paleistuin in het midden van het kasteel, staat een fontein met zeehonden en ijsberen erop. Dit prachtige bouwwerk is een geschenk van Denemarken en is gemaakt van koninklijk Deens porselein. "De afgelopen jaren is de fontein voor miljoenen opgeknapt, want door de kou kwamen er barsten in het porselein. Nu staat de fontein in de winter onder een verwarmde kap. Ik vind het toch wel apart dat een Deense fontein met ijsberen en zeehonden niet tegen kou kan", grapt de gids.

Vredestichters

De vloeren op de begane grond van het Vredespaleis zijn versierd met wel 17 miljoen mozaïeksteentjes. Op de steentjes rusten de borstbeelden van de bekende voorvechters van internationale vrede. Zo vinden we Nelson Mandela en Ghandi, Andrew Carnegie en Henri Dunant. In het imposante trappenhuis, een identiek ontwerp naar het beroemde operahuis in Parijs, zwaait Vrouwe Justitia uit de Verenigde Staten de scepter. Aan de overkant staat Jezus, volgens de gids een verbazende verschijning in dit neutrale paleis. Dit beeld staat symbool voor het oplossen van een conflict tussen Argentinië en Chili.

Bezoekerscentrum

Directeur Jeroen Vervliet vertelt graag meer over het Vredespaleis en haar functie. "In september 2011 willen we een visitorscentre openen, om het toerisme beter te structuren. Hier komen heel vaak bussen langs met mensen die even een foto willen maken. Deze mensen hebben vaak geen idee wat hier gebeurt." In het nieuwe bezoekerscentrum, dat in oktober 2011 opent, mogen toeristen gratis rondkijken en leren ze meer over de geschiedenis van het Vredespaleis door middel van panelen met informatie. En voor wie zich op internet heeft aangemeld voor een rondleiding kan het paleis ook van binnen bekijken. "Onder het mom van dubbel genaaid zit beter, kunnen we de bezoekers na een bezoek aan het nieuwe visitorscentre ook een hoogwaardige rondleiding bieden."

De Japanse zaal met bijzonder borduurwerk uit Japan, de enorme Chinese vazen uit de Ming-dynastie, de reusachtige vaas van massief jaspice van Tsaar Nicolaas II, bezoekers van het Vredespaleis krijgen wel waar voor hun geld. Ga het enorme Duitse hek eens voorbij, stap het Italiaanse marmer op en vergaap je aan alle schatten in dit paleis van de vrede.