door

Russische sprookjes

Russische sprookjes, volksverhalen en legenden in Groninger Museum

archief oud artikel 12 november 2007 Groningen, Groningen Sprookjes zijn bedoeld voor kinderen. In de negentiende eeuw was dat anders; toen werden sprookjes vooral voor volwassenen geschreven. Het Groninger Museum heeft vanaf 15 december een tentoonstelling over Russische sprookjes, volksverhalen en legenden. Blikvangers zijn de schilderijen en illustraties die negentiende-eeuwse Russische kunstenaars over de sprookjes maakten. De tentoonstelling is tot 6 april 2008 te zien.

Het Groninger Museum heeft de afgelopen jaren al drie succesvolle tentoonstellingen over Rusland gehouden. In 2001 was er 'Ilja Repin. Het geheim van Rusland', in 2003 'Het Russische Landschap' en in 2004 'In dienst van Diaghilev'. Het museum ziet de expositie 'Russische sprookjes, volksverhalen en legenden' als een logisch vervolg op de eerdere tentoonstellingen. Er is een enorme schat aan negentiende-eeuwse schilderijen over sprookjes. Hoewel er al eeuwenlang sprookjes en volksverhalen werden verteld, werden ze pas in de negentiende eeuw een echt thema in de schilderkunst. Hoogtepunten uit deze tentoonstelling zijn de vele schilderijen van Victor Vasnetsov en Nikolas Roerich en de illustraties van Ivan Bilibin en Elena Polenove.

Sprookjes

De Russische sprookjes komen meestal voort uit oude mythen en heidense culturen van lang geleden. Die verhalen zijn generaties lang doorverteld en uiteindelijk in veel verschillende varianten opgeschreven. In de negentiende eeuw zochten Russische kunstenaars naar de Russische identiteit. Ze verdiepten zich in de oude literatuur en legden hoogtepunten daaruit vast op schilderijen. De Russische sprookjes werden soms geschilderd op reusachtige doeken. Normaal gesproken werden alleen heel belangrijke gebeurtenissen op zulke grote schilderijen afgebeeld. Doordat sommige kunstenaars (vooral Victor Vasnetsov) in de negentiende eeuw ook sprookjes en volksverhalen op dat formaat gingen schilderen, leek het bijna alsof de sprookjes waargebeurd waren.

Illustraties

Sommige schilderijen zijn opzichzelfstaande vertellingen, terwijl andere kunstwerken als prenten bij de sprookjes gemaakt zijn. In het Groninger Museum krijgen de bezoekers de verhalen bij de schilderijen te horen. De meeslepende verhalen en de enorme doeken maken het een indrukwekkende tentoonstelling. Wie de schilderijen thuis nog eens wil bekijken en de sprookjes nogmaals horen, kan in het Groninger Museum een boek over de tentoonstelling kopen.

Op zondag 13 januari laat de AVRO op Nederland 2 naar aanleiding van de tentoonstelling in het Groninger Museum een documentaire zien over de sprookjes in kunst. Regisseur Tineke de Groot reisde deze zomer door Rusland om te ontdekken hoe Russische kunstenaars zich hebben laten inspireren door hun nationale sprookjes en heldenverhalen.

Redactioneel - Laatst gewijzigd: 2011-05-09 10:46:50 · Gepubliceerd: 12 november 2007 - 5290