Hoofd,-schouders,-knie-en-teen

De honderd jaar hygiënische geschiedenis in beeld

archief oud artikel 27 maart 2009 Rotterdam, Zuid-Holland Honderd jaar aan hygiënische geschiedenis passeert de revue in het Schielandshuis Rotterdam. Het urineschuitje, Amerikaanse fitnessvideo’s en de prehistorische zweetlappen zijn allemaal te bekijken. 'Lekker fris!'

Lekker fris!

Op de zolder van het Rotterdams Historisch Museum ruikt het een beetje muffig. De dubbelzinnige titel van de tentoonstelling, Lekker fris!, doet al iets vermoeden en de stoffige lucht draagt alleen maar bij aan alle, soms, prehistorische voorwerpen. Maar onze hygiënische geschiedenis is helemaal niet zo oud. Sporten, en vooral in competitievorm, was eind jaren veertig een fiks discussiepunt. Het was nog maar de vraag of het gezond was om jezelf zo te vermoeien en helemaal als je daarvan een wedstrijdje ging maken.

Fitnessvideo

Uiteindelijk trokken de sporters aan het langste eind, en dat resulteerde in misschien wel het andere uiterste. De fitnessvideo’s werden een feit. Tijdens de tentoonstelling is een Amerikaanse video te bekijken uit 1989. De leggings, zweetbandjes en de halve badpakken werden een trend. Iedereen deed aan steps, aerobics of hoe het ook allemaal mag heten.

Haar het sieraad van het hoofd

Maar niet alleen de spieren komen aan bod. De tentoonstelling heeft voor elk deel van het lichaam wel een aparte hoek waar van alles te leren is over de verzorging, discussies en ontwikkeling van de hygiëne van dat lichaamsdeel. Officieel begint Lekker fris! bij het haar, als het sieraad van het hoofd en eindigt de tentoonstelling bij de voeten. Maar die bedoelde route is niet duidelijk aangegeven waardoor elke bezoeker het eerst naar de vitrine loopt waar zijn interesse ligt.

Badmutsen zijn populair

De vitrine met badpakken en badmutsen zijn favoriet, terwijl de etalage met alles over seks een beetje wordt vermeden. Maar het gaat daar niet alleen over dildo’s, spiraaltjes en seksuele voorlichting. Ook hier wordt weergeven welke strijd er gaande was op dit gebied. T-shirts met ‘baas in eigen buik’ hangen tegenover de campagnestunt van ‘Schreeuw om leven’ uit december 2008, een plastic foetus van tien weken oud.

Knoopjesonderbroeken

De vitrines laten duidelijk en snel de ontwikkeling van bepaalde hygiënische producten zien, zoals het maandverband. Terwijl er vroeger nog lappen tussen de benen werden gebonden, verdween dat steeds meer en kwamen er onderbroeken op de markt waar luiertjes met knoopjes vast gemaakt konden worden. Later werden deze ‘knoopjesonderbroeken’ vervangen door het plastic maandverband en natuurlijk de tampons.

Zweetlappen

De tentoonstelling ‘Lekker fris!’ is nog te zien tot en met 25 oktober 2009 in het Schielandshuis. Het is vooral een leuke expositie voor oudere mensen die een leuk uitje willen maken met hun (klein)kinderen. Want na een blik op die zweetlappen komen er hele verhalen boven.