Een beetje saai, een beetje mooi

archief oud artikel 6 april 2009 Beethoven schreef maar één opera: Fidelio. Een uniek werk dus. Helaas is de uitvoering van de Nationale Reisopera niet zo uniek. Slechts bij vlagen komt het stuk tot leven.

Huwelijk

Centraal in Fidelio staat de trouw in het huwelijk. Florestan is door gouverneur Don Pizarro gevangengenomen en in de kilste, donkerste kerker van het gevangeniscomplex gestopt. Florestans vrouw Leonore vermomt zich als een jongeman, Fidelio, en gaat in de gevangenis werken. Steeds meer wint ze het vertrouwen van gevangenisopzichter Rocco, tot ze de kans krijgt haar man te zien, die op het punt staat geëxecuteerd te worden door Pizarro. Vol heldhaftigheid voorkomt Leonore de moord, waarna de minister Don Fernando arriveert en alle zaken rechtzet.

Saai

Het verhaal op zich is boeiend, maar in de opera die Beethoven ervan maakte, gebeurt niet zo veel. Daarom moet een gezelschap dat Fidelio (met succes) wil uitvoeren van goede huize komen. De regisseur moet zorgen dat er wat gaat gebeuren op het toneel en de zangers moeten zingen zoals nooit tevoren. Maar dat valt in de productie van de Nationale Reisopera (die in 2002 voor het eerst door Nederland trok) een beetje tegen.

Glijpartijen

De zangers wisselen in niveau. Gouverneur Don Pizarro (Almas Svilpa) heeft te weinig power in zijn borst om echt dat autoritaire, vuile mannetje te spelen. Leonore (Lisa Livingston) heeft wel de juiste stem, maar is dramatisch (in de verkeerde zin des woords) als het gaat om haar techniek. Haar loopjes zijn geen loopjes maar glijpartijen. Dat dirigent Patrick Davin daarbij de touwtjes niet zo strak in handen heeft, werkt niet in het voordeel van de algemene muzikale indruk. Van begin tot eind wordt het publiek geconfronteerd met slordige passages, waarbij koor en orkest ongelijk lopen of waarbij de solisten niet in balans zijn.

Jeugdig en verliefd

Gelukkig zijn er ook mooie dingen. De strijkers spelen soms ontroerend mooi en Florestan (gezongen door Peter Wedd) is erg sterk. Vooral in het begin na de pauze. Half bungelend boven de orkestbak zet hij een heel overtuigende, reddeloze gevangene neer. Niet alleen in zijn acteerspel, maar ook in zijn stem, die ongeremd en lijdend klinkt. Ander plezier komt van de Nederlandse sopraan Machteld Baumans als Marzelline, de dochter van Rocco die verliefd is op Fidelio. Ze klinkt heel jeugdig en ‘huppelig’; precies wat haar rol nodig heeft. Bovendien is ze één van de weinige die niet als een pilaar versteent zodra ze een aria moet zingen.

Uniek

Al met al heeft deze Fidelio nogal wat rafels, ondanks de mooie dingen die er op het toneel gebeuren. Maar ja, het blijft een uniek werk, de enige van Beethoven. Een werk dat je – in tegenstelling tot Verdi’s en Mozart’s – niet zo vaak ziet.

Recensie - Laatst gewijzigd: 2022-12-28 13:22:36 · Gepubliceerd: 6 april 2009 - 790