door

Aan tafel in de Biesbosch

Vaarexcursie met de boswachter

30 september 2010 bijgewerkt: 9 oktober 2018 Natuur Drimmelen, Noord-Brabant Bevers, lepelaars en ijsvogels vieren een feestje in de Biesbosch. Voor deze dieren is het natuurgebied één grote bak met eten. Samen met boswachter Thomas van der Es van Staatsbosbeheer schuiven wij bij hen aan de eettafel. Een leerzame vaartocht door een verrassend stukje Nederland.



Zachtjes tuffend glijdt het groene bootje van Staatsbosbeheer de Biesbosch in. Een harde motor past in deze rustige omgeving niet. Maar volgens boswachter Thomas van der Es ziet niet iedereen dat zo. "Soms kom ik wel vervelende gasten tegen ja. Die hier met speedboten doorheen scheuren. Die moeten we dan aanspreken." Thomas van der Es is nu 2,5 jaar één van de boswachters van de Biesbosch. Een echte buitenkans, want veel vacatures als boswachters zijn er niet. "Ik was net klaar met mijn opleiding Bos- en natuurbeheer toen ik hoorde dat de boswachter hier na 40 jaar stopte. Ik ben hier vlakbij geboren, dus ik heb als een gek een brief geschreven. En toen werd ik het nog ook."

natuur in de biesbosch De St. Jansbrug.

IJsvogel en zilverreiger

Vandaag neemt hij ons mee voor een vaartocht door dit verrassende natuurgebied. Met een beetje mazzel komen we een aantal bijzondere vogels tegen. "Je ziet hier vaak ijsvogels en zilverreigers. Ook kom je wel lepelaars tegen. Een aparte vogel, met een lepelvormige snavel, die de bezoekers ontzettend aanspreekt." Grote kans dat we vandaag ook de visarend tegenkomen, een vogel die het erg naar z'n zin heeft in de Biesbosch en steeds langer blijft. Door de smalle kreekjes komen we op deze mooie dag een enkele boot tegen en een grote groep scholieren in een kano. Maar die interesseren ons niet: we kunnen bijna niet wachten op onze eerste vogel. 

Op zoek naar bevers

Vanuit het bezoekerscentrum in Drimmelen vertrekken verschillende excursies. Zo gaat Thomas in de zomermaanden op zoek naar bevers. "In de Biesbosch is een getijde van zo'n 30 centimeter, bij laag water kun je de oevers goed afspeuren op zoek naar beverburchten. Het zijn nachtdieren, dus in de zomer, wanneer de avonden langer zijn, kom je ze veel vaker tegen. Dan gaan we ook met zaklampen in de weer. We kunnen natuurlijk nooit honderd procent garanderen dat we er één zien, maar het gebeurt negen van de tien keer wel." Helaas varen wij overdag en is de kans dat we een bever tegenkomen vrijwel nul.

Bomvol bevers

In de Biesbosch leven nu zo'n 300 bevers met 100 burchten. Een flinke populatie, maar dat is wel anders geweest. Thomas vertelt: "Rond 1800 kreeg de laatste bever in Nederland een knuppel in z'n nek en belandde als bont op een jas. Later beseften ze dat het dier hier thuishoort en in 1988 werd de bever geherintroduceerd." De groep van 42 bevers is uitgegroeid tot de huidige bevolking. "Kijk, je ziet daar het aangevreten hout en drijvende stokkies in het water", wijst Thomas. "Dat hebben bevers gedaan."

grauwe gans, ijsvogel en zonsondergang in de biesbosch Foto 1: IJsvogel Foto 2: Zonsondergang in de Biesbosch Foto 3: Grauwe ganzen, Thomas van der Es.

Visarend

Vandaag meren we onderweg aan bij het nieuwste gebied van de Biesbosch. Waar vroeger boeren hun koeien lieten grazen scharrelen nu ganzen, reigers en visarenden hun maaltijd bij elkaar. Het is doodstil en op deze benauwde dag zijn de muggen erg actief. Maar niets leidt ons af, want Thomas heeft net een visarend ontdekt. De meegebrachte verrekijker hebben we wel nodig, want de vogel is hoog in een elektriciteitsmast neergestreken. Zo kunnen we hem toch van dichtbij bekijken. "Ik zie er nu soms wel tien op een dag. Ze blijven steeds langer in de Biesbosch hangen. Maar van broeden is het helaas nog niet gekomen," vertelt Thomas.

Zeearend

Behalve de visarend strijkt ook de zeearend zo nu en dan neer in het natuurgebied. Dit komt volgens de boswachter door de uitbreiding van het gebied. "Dit soort grote roofvogels hebben een groot gebied nodig en ze hebben er een hele bak eten bij gekregen. Het is nu echt vreten voor die gasten." De zeearend broedt ook in Nederland, nog niet in de Biesbosch, maar in de Oostvaardersplassen. Thomas van der Es is ook in zijn vrije tijd een enthousiaste vogelaar en weet dit enthousiasme op ons over te brengen. Bij ieder fluitje of hoog gezang springen we op: "Is het een ijsvogel?" Helaas zien we dit kleurige vogeltje alleen in de verte vliegen.

Ook in de winter

Voor wie denkt dat een uitstapje in de natuur alleen leuk is voor de zomer, heeft het mis. In de winter is er juist veel te zien in de Biesbosch. Dus, doe die laarzen aan en pak jezelf dik in. De boswachters van Staatsbosbeheer staan klaar om je mee te nemen. Zoals Thomas van der Es het zegt: "Je kunt natuurlijk ook naar de markt gaan, maar dit is ook heel fijn!"

De film

Uitbreiding Biesbosch
De Biesbosch wordt flink uitgebreid. In zeven jaar tijd, van 2008 tot 2015, groeit het natuurgebied met 5000 hectare. Dit nieuwe gebied is onderdeel van Ruimte voor de Rivier. In plaats van dijken te verhogen wijst de overheid gebieden aan overtollig water om te vangen. Dit om overstromingen te voorkomen.
Foto 1. Boswachter Thomas van der Es. Foto: Grytsje Anna Pietersma

Reportage - Laatst gewijzigd: 2018-10-09 19:09:15 · Gepubliceerd: 30 september 2010 - 5040