"Met handen én voeten spelen. Dat dat kan!"

archief oud artikel 30 oktober 2013 Cultuur Ede, Gelderland Ton Koopman (Zwolle, 1944) ontdekt al op jonge leeftijd zijn liefde voor muziek: "Als jongetje van een jaar of zes, zeven zong ik in het kinderkoor van de Sint Michaelskerk in Zwolle. Daar werd ik voor het eerst verliefd op het orgel. Ik was verbaasd dat iemand met handen én voeten kon spelen, dat iemand dat op die manier deed. Dat werd ook mijn ideaal!"

Vrijdag 29 november concerteert Ton Koopman in de Edesche Concertzaal. Daarvoor heeft hij een lange weg afgelegd: "Een docent van het gymnasium nodigde me vaak op zaterdagmiddag uit om muziek te maken. Zijn vrouw speelde blokfluit en hij speelde klavecimbel. Dan speelden we met z'n drieën. Op mijn elfde werd ik organist in een kapelletje. Daarna raakte ik in contact met een andere docent uit Almelo. Hij was onder de indruk van mijn spel en introduceerde me in Almelo, waar ik op mijn veertiende benoemd werd als organist van een kerk. Die kerk werd een grotere kerk en het ensemble volgde al vrij snel. Op het conservatorium ontmoette ik namelijk allemaal studenten die dezelfde passie hadden als ik. Zo bijzonder. Daar begon ik dan ook mijn eerste barokensemble."

"Het vuurtje doorgeven. Daar gaat het om!"

"Daar stond ik, als jongetje tussen al die musici"

In 1979 richt Koopman het Amsterdam Baroque Orchestra op, in 1992 volgt het Amsterdam Baroque Choir. Inmiddels zijn beide ensemble verenigd in het Amsterdam Baroque Orchestra & Choir (ABO&C). Vanwege zijn opmerkelijke speelvaardigheid op orgel en klavecimbel ontvangt Koopman twee keer de Prix d'Excellence. Zowel Koopman als ABO&C zijn bekend bij de meest vooraanstaande festivals ter wereld en in concertzalen als het Concertgebouw in Amsterdam, het Théatre des Champs-Elysées in Parijs en het Lincoln Center en Carnegie Hall in New York. Maar ook Ede is Koopman niet onbekend: “Toen ik nog op het gymnasium zat, kwam ik regelmatig in Ede. Hier woonde namelijk een oogarts, die ieder weekend musici uitnodigde om muziek te maken. Je kon dan blijven slapen. Ik mocht als jongetje meedoen met die muzikanten. Natuurlijk was ik nog heel jong, dus of ik goed speelde weet ik niet meer. Maar ik was regelmatig bij die weekenden aanwezig. En leuk dat het was!”

Met een glimlach en een traan

Na al die grote concertzalen wacht Koopman een oud weerzien in de intieme setting van de Edesche Concertzaal. Koopman: "Je speelt over de hele wereld. Overal komt publiek dat geïnteresseerd is in wat je doet. Via je muziek vertel je wat je voelt. In Ede is dat net zo." Alleen het romantische Ypma-orgel kent hij nog niet: "Je hebt orgels waar je een heel specifiek oeuvre op kunt spelen en met het Ypma-orgel ben ik nog niet bekend. Het is gemaakt voor een ander repertoire dan ik normaal speel. Daarom stel ik een programma samen wat op dit orgel kan, met mooie Bach als ook andere componisten. Een repertoire waarbij zowel de muziek, als het orgel goed klinkt. Ik zoek altijd naar grote afwisseling. Naar muziek waar je in weg kunt zakken, waar je om moet glimlachen of wat je emotioneel raakt."

Zoektocht naar afwisseling

Die afwisseling zoekt Koopman niet alleen in de muziek die hij ten gehore brengt. Samen met zijn dochter Marieke staat hij aan de vooravond van een nieuw project, waarbij ze muziek op een laagdrempelige manier bij kinderen introduceren. Onder meer een Kinder Mattheus Passion en de theatertour Oorwurm zijn daar onderdeel van: "Het publiek in de concertzaal vergrijst. Ik geloof dat kinderen veel te weinig in contact komen met muziek. Vroeger op de kweekschool zong je of speelde je een instrument. Nu is dat niet meer het geval. Muziek en kunst zijn vrijwel geen onderdeel meer van de opvoeding, terwijl het zo belangrijk is."

"Goh, dat zou ik ook wel willen"

Koopman vindt het heerlijk om zijn liefde en kennis over te brengen op een nieuwe generatie: "Dat is waar het om gaat: het vuurtje doorgeven. Bij mij is dat vuur heel hevig. Het vergt allemaal geen enkele discipline. Althans, zo voelt het niet. Bij jonge kinderen zie je dat ze alle tijd willen geven om hun instrument te bespelen. Bij mij was dat net zo. Er bestond niets anders dan mijn muziek. Nog steeds niet, trouwens. Volgend jaar word ik zeventig. 'Hoe lang ga je nog door?' Vroeg mijn vrouw. 'In ieder geval tot mijn vijfentachtigste!", riep ik. Hopelijk speel ik zo enthousiast, dat mensen zeggen: 'Goh, dat zou ik ook wel willen."

Koopman speelt Bach:

Interview - Laatst gewijzigd: 2013-10-30 10:53:17 · Gepubliceerd: 30 oktober 2013 - 277