Titanic - The Artifact Exhibition brengt geschiedenis tot leven
archief oud artikel 19 november 2013 Geschiedenis Amsterdam, Noord-Holland Beleef de legende van de onzinkbare boot, die tot ieders verbeelding spreekt. De Amsterdam EXPO staat volledig in teken van de Titanic. Bij Titanic - The Artifact Exhibition waan je je op en in dit technologische wonder van het industriële tijdperk. Je stapt werkelijk in het sprookje dat uiteindelijk toch te mooi blijkt om waar te zijn.
Welkom aan boord
'Boarding Pass - Permission granted to come aboard'. Rode, vetgedrukte letters heten je welkom aan boord van de Titanic. De boardingpass, verkregen bij de kassa, vertelt dat je de reis vervolgt als dhr. Alfred Nourney, alias Baron Alfred von Drachstedt. Op naar eerste klas hut D-38! Met een nieuwe identiteit beland je in de eerste vertrekken van Titanic - The Artifact Exhibition.
De bakermat van een legende
Voordat de Titanic afvaart, ben je getuige van zijn geboorte. Je ziet hoe Joseph Bruce Ismay, de directeur van White Star Line, en William Pirrie van de Harland & Wolff Scheepswerf het plan opvatten om de markt van Atlantische passagierstransporten te domineren. Je bent erbij als dat plan zich vervolgens uitvouwt op de tekentafels van hoofdontwerper Thomas Andrews en als dat uiteindelijk eindigt in een tewaterlating onder het toeziend oog van honderdduizend mensen op 31 mei 1911. In twee jaar tijd werd de Titanic ter aarde geworpen. Ze wilden zo driftig de wereld veroveren, dat de wachters in het kraaiennest die bewuste avond niet eens sterrenkijkers hadden. "Het grootste en snelste schip ter wereld is in alle haast vertrokken", vertelt Yvonne de Vries van Amsterdam EXPO. "Want hoe perfect zou het zijn als het onzinkbare schip ook nog eens een dag eerder in New York aankwam? Het is allemaal hoogmoed geweest."S.S. Mesaba: "We saw much heavy pack ice and a great number of large icebergs"
De gang van glorie
Het rode karpet, ingelegd met sierlijke motieven, strekt zich uit. De ruimte ademt comfort en luxe. Welkom in de gang van de eerste klas, de gang van glorie. Zelfs de deurknoppen zijn hier mooi. De hal geeft doortocht naar een reconstructie van het Verandah Café, een eveneens mondain geheel. Geborgen serviesgoed, wijnflessen en bestek van de Titanic wachten op bewondering. Tot op heden zijn er meer dan 5.500 voorwerpen naar het oppervlak gebracht, waaronder fijn porselein en een deel van de romp. "Er zijn zelfs volle flessen champagne geborgen", vertelt Yvonne. "Het rook allemaal nog heel goed, maar smaakte voor geen meter meer." Even verderop zie je waar de passagiers in de eerste klas zich in weelde nedervleide om zich naar dromenland te begeven. De hut is groter dan de gemiddelde studentenkamer in Amsterdam. Het is duidelijk dat het de eerste klas aan niets ontbrak. "
Baden in weelde
Op weg naar je nieuwe stulpje voor de komende reis, geniet je van een overdaad aan luxe. Zelfs verveling is geen issue. Ben je het panoramische uitzicht op de oneindige horizon zat, dan flaneer je over het Promenadedek of neem je - omgeven door Gregoriaans meubilair, verfijnde kroonlijsten en in de nabijheid van een open haard - een boek ter hand in de leeszaal. Voor de sportliefhebbers is er de sportzaal en het zwembad, waar de welverdiende ontspanning temidden van Marokkaanse tegels en Egyptisch houtsnijwerk in het Turks badhuis wacht. "In de eerste klas van de Titanic vond je de crème de la crème van het industriële tijdperk", zegt Yvonne. "Wellicht dat de tragedie daarom zo tot de verbeelding spreekt. Het verhaal zit niet voor niets in ons collectief geheugen."
De gang van eenvoud
Een onheilspellend geluid kondigt een schril contrast aan. Twee stapelbedden in een hokje van nog geen vier vierkante meter illustreren het slaapvertrek van een lagere stand: de derde klas. De decadente eerste klas passagier voelt zich verdwaald. Hier heerst eenvoud, hier domineren de bedompte geluiden van Titanic's hartslag. Snel door naar de volgende halte, waar een grotere desillusie zich ophoudt. Dit vertrek vertelt over het hardwerkende personeel van de Titanic, dat de motor draaiende hield door de aanlevering van kolen. "Zij leidden een compleet geïsoleerd bestaan", duidt Yvonne. "Er was een strikte scheiding tussen personeel en passagiers. Het personeel had zelfs haar eigen looproutes!"
Een onomkeerbaar einde
Hoe dieper in het schip, hoe dichter bij de tragedie. De kolenwerkers leiden je naar het rampgebied en geven een beeld hoe die angstaanjagende gebeurtenis in de nacht van 14 april 1912 heeft kunnen gebeuren. De ijsberg is tastbaar. Na het negeren van een aantal waarschuwingen van andere schepen, besluit de Titanic op volle kracht door te varen. Er wordt in de eerste klas zelfs een feestelijk diner georganiseerd voor kapitein Smith om te vieren dat hij 'alweer een veilige reis volbracht'. Dat hoogmoed voor de val komt, moge duidelijk zijn. Niet veel later doemt daar het zwarte gat op, wat een ijsberg blijkt. De ramp is onafwendbaar. Je ervaart de paniek, je ziet het water op je afkomen, je voelt de kou. De Titanic is ten onder.
"Dit zijn allemaal stille getuigen"
Aanbeland in één van de laatste vertrekken van de tentoonstelling, zie je de Titanic op haar laatste rustplaats. Een tasje van zilver vlechtwerk, een 9 karaats gouden Zwitserse horloge, keurig gestapelde gratineerschalen uit de keuken - de kast was vergaan, maar de schalen bleven in het gelid. Persoonlijke eigendommen en restanten van het schip, geborgen op ruim vier kilometer diepte, liggen hier uitgestald. "Deze ruimte bezorgt me echt kippenvel", zegt Yvonne. "Dit zijn allemaal stille getuigen. Die bril, bijvoorbeeld. Misschien heeft iemand op het moment van de ramp nog door die glazen gekeken. Dat maakt het menselijk en heel persoonlijk."
In memoriam
De laatste halte van de tentoonstelling is volledig gewijd aan de drie Nederlanders aan boord van de Titanic. Kok Hennie Bolhuis, stoker Wessel van der Brugge en directeur van de Holland-Amerika lijn jonkheer Johan George Reuchlin voeren mee. Geen van hen overleefde de ramp, maar de herinnering blijft. Zo vind je een condoleance van Koningin Moeder Emma, een brief met een precieze reconstructie van Reuchlins laatste momenten voor zijn vrouw en verschillende persoonlijke eigendommen van de Nederlanders - overgeleverd van generatie op generatie. Een speciale memoriumwand geeft zicht op het aantal overlevenden en doden in de verschillende klassen. Het verschil tussen het aantal overlevenden uit de eerste en derde klas is significant. Alfred Nourney, alias Baron Alfred von Drachstedt, overleefde de ramp. Velen anderen helaas niet.
Reportage - Laatst gewijzigd: 2013-12-17 11:20:04 · Gepubliceerd: 19 november 2013 - 3390
