Op bezoek bij een stelletje halve zolen in Waalwijk
archief oud artikel 20 augustus 2014 Waalwijk, Noord-Brabant De ouderen onder ons weten het: de schoenproductie, dat is in Waalwijk. Voor ons is het nieuws, dus met veel interesse lezen we de geschiedenis van de schoen vanaf de informatieborden op de muren, terwijl we de geur van het leer opsnuiven in het Nederlands Leder- en Schoenenmuseum.
Schoenen van Toetanchamon
Gevestigd in voormalig schoenenfabriek Pinocchio ademt het Nederlands Leder- en Schoenenmuseum de sfeer en de geur van leer. Hier zien we alle stijlen schoenen die we maar kunnen bedenken! Van de schoenen van de gletsjermummie uit de prehistorie, lopen we langs de schoenen waar Toetanchamon ooit op wandelde, het schoeisel van Romeinse soldaten, kinderschoentjes, indrukwekkende rijke damesschoenen en daarnaast die van de armelui tot die van de Nederlander uit de eenentwintigste eeuw. Opvallend dat veel schoenstijlen van eeuwen terug hun comeback maken in de twintigste en eenentwintigste eeuw.Mode van vroeger
Zo herkennen we in de snavelschoen uit de veertiende eeuw de huidige damespumps of laarzen met puntige voorkant terug. In de loop van de tijd werd de voorkant steeds langer en puntiger; de lengte gaf de belangrijkheid van de schoendrager weer. Een punt van tien centimeter aan je schoenen, dat lijkt ons onhandig! Blijkbaar vonden schoenmakers uit die tijd dat ook, want als tegenreactie werd de koemuil ontwikkeld, een schoen met een brede vierkante neus. Maar ook die werd op een gegeven moment twaalf centimeter breed. En wist je dat sommige echte modeschoenen van nu gebaseerd zijn op eeuwenoude schoenen uit gebieden als Mongolië en Noord-Amerika? Denk maar aan de Mongoolse laars en de mocassin.De redactie van DagjeWeg.NL bezocht het Leder- en Schoenenmuseum tijdens de tour door Noord-Brabant. We bezochten ook een workshop Bossche Bollen maken bij Choco Loca in Den Bosch, campingboerderij Breehees, waar we koeien probeerden te knuffelen en we vlogen als vogels bij Indoor Skydive Roosendaal.
Een echte schoenenstad
Het begon allemaal in de Langstraat: een gebied tussen 's-Hertogenbosch en Geertruidenberg, waar een aantal dorpen langs één lange straat lag. De grondstoffen voor het leerlooien waren hier aanwezig: stromend water, eikenschors als looistof en dierenhuiden. Rond 1810 was maar liefst 35 procent van de beroepsbevolking in Waalwijk werkzaam in de leder- en schoenindustrie. Een echte schoenenstad dus.Voelen met je handen
Met een rugzak vol leuke weetjes en beelden voor ogen van zeer aparte schoenen, lopen we door naar de belevingsruimte voor kinderen. Eindelijk kunnen we onze ogen en oren even rust geven en onze handen uit de mouwen steken, want we mogen hier kijken met onze handen! Zo voelen we aan verschillende huiden om te raden van welk dier ze zijn. In deze hoek hadden we graag nog wel wat meer willen beleven, maar helaas is het aanbod wat summier. Hier zou het Schoenenmuseum ons inziens meer kunnen uitpakken. In vakantietijd is er meer te doen voor kinderen; dan worden vaak knutseldagen voor de kleine bezoekers gehouden. In deze zomervakantie kun je hier een leren buideltje maken en schilden en pijlenkokers versieren: heel stoer! Kleuters kunnen in de Sinterklaastijd alles horen over het zetten van hun schoentje. Voor alle leeftijden is er een doorlopende filmvoorstelling met de toepasselijke naam Leerrijk Verleden en er zijn schoenen van de gerenommeerder ontwerper Jan Jansen te bewonderen. Er zijn nog veel meer leuke weetjes; zo horen we dat een hak onder een schoen oorspronkelijk eigenlijk een mannending was. De hak is uitgevonden om te voorkomen dat mannen tijdens het paardrijden uit hun stijgbeugel zouden glijden.Lekkere halve zool
Voordat we worden rondgeleid in het tweede deel van het museum, krijgen we van de directeur van het museum, Wim Blok, in het ruime café van het museum een kop koffie met een zogenaamde halve zool. Het is een warme koek, inderdaad in de vorm van een halve schoenzool. Wim staat te popelen ons rond te leiden in de looierij en trekt ons mee in het interessante productieproces van de schoen, dat begint met het leerlooien. Hij weet zoveel te vertellen en te laten zien dat we eigenlijk te weinig tijd hebben. We voelen aan allerlei verschillende huiden, zoals die van een slang, krokodil en een koe. Wim vertelt ons dat ze allemaal verschillende eigenschappen en dus toepassingen hebben.Net zo genoten van Noord-Brabant als wij? Blijf nog wat langer en boek een overnachting in een gezellig Brabants hotel!
Afgehakte vingers
Voordat die huiden zijn verwerkt in een schoen, gaat er een enorm productieproces aan vooraf. Tot 1880 werden schoenen met de hand vervaardigd. Met de komst van de Singer-naaimachine midden negentiende eeuw kwam de massaproductie op gang. De machines die vanaf die tijd werden gebruikt, zien we terug in de looierij. Gelukkig is het leerlooien met machines in de loop van de decennia aanzienlijk versneld. En daarna waren er vele stappen nodig om uiteindelijk een schoen aan je voet te kunnen doen. Zoals het vastmaken van de schoenzool. De werknemer die achter deze machine zat, wekt groot ontzag bij ons. Het was namelijk onvermijdelijk dat vroeg of laat hierbij zijn vingers afgehakt werden. Wat een baan! Wij stoppen onze handen maar wat dieper in onze zakken. Helaas kan Wim deze machine niet aan ons demonstreren. De demonstraties zijn iedere tweede zondag van de maand en in juli en augustus op de woensdagmiddag. Wim: “Er zijn bezoekers die bij de demonstraties spontaan hun eigen schoenen uittrekken en vragen: heb ik wel goede schoenen aan? Dat is zo leuk met demonstraties, er is veel interactie.†Voordat wij, zeer bewust van de schoenen die we aan hebben, naar buiten lopen, snuffelen we nog even rond in het museumwinkeltje, met leuke hebbedingetjes. Je kunt op je klompen aanvoelen dat die met schoenen te maken hebben.
Reportage - Laatst gewijzigd: 2022-09-01 10:25:54 · Gepubliceerd: 20 augustus 2014 - 5946
Activiteiten Het Schoenenkwartier
Nu te bezoeken
Bezoek het Schoenenkwartier in de kerstvakantie
In de vakantie is er altijd van alles te zien en te doen voor kinderen. Kijk op onze website voor de lopende tentoonstellingen en welke activiteiten er zijn. We laten je de wereld van de schoen...
