Kijk de Oranje-dynastie in de ogen in het Paleis op de Dam.
archief oud artikel 9 juli 2016 Geschiedenis Amsterdam, Noord-Holland Rijke, gekleurde en soms wat stijve portretten sieren de wanden van het Paleis op de Dam. Het zijn de leden van de Oranje-dynastie die een oogje in het zeil houden tijdens staatsbezoeken en koninklijke ontvangsten. Tijd om hen eens diep in de ogen te kijken en hun achtergrond te leren kennen in de tentoonstelling Dynastie. Portretten van Oranje-Nassau, te zien tot en met 25 september 2016.
Het staatsieportret
Koning Willem-Alexander en Koningin Máxima hoeven niet meer urenlang te poseren voor een schilder, maar nog steeds is het gewoon om als vorst een staatsieportret te laten maken. De fotografie heeft de schilderkunst op dat gebied verdreven, maar verder staat het huidige koningspaar in een lange traditie, zo is te zien in Dynastie. Portretten van Oranje-Nassau. Op het Paleis op de Dam hangt een grote verzameling portretten van de Oranjes, die zich door de eeuwen heen graag lieten vereeuwigen. Door de werken, die tot de Koninklijke Verzamelingen behoren, kunnen we ook nu nog zien hoe de voorouders van ons Koninklijk Huis eruit zagen. Toch?
Ben jij het echt, Willem?
Of de geportretteerde stadhouders, families en vorsten er werkelijk zo uitzagen, dat is maar de vraag. Kunstenaars waren vroeger nogal vrij in de weergave van personen. Ze perfectioneerden de afgebeelde persoon tot een ideaalbeeld, wat wellicht niet helemaal strookte met de werkelijkheid. In de catalogus, die bij de tentoonstelling hoort, staat een leuke anekdote hierover: "Hoewel er van koning Willem I meer dan zeventig portretten zijn vervaardigd, merkte Jan Romein op dat we niet weten hoe hij er ‘werkelijk' heeft uitgezien, omdat er nauwelijks twee portretten zijn die op elkaar lijken. Hij bevond zich met deze observatie in goed gezelschap, want over het portret dat de toch getalenteerde Friedrich Bury in 1808 van hem als Prins van Oranje vervaardigde schreef zijn moeder Wilhelmina van Pruisen aan de geportretteerde; ‘Het bedroeft me dat niemand uw portret herkent [...] Zelf probeer ik me ervan te overtuigen dat er toch enige gelijkenis moet zijn'." Toch was het niet gek dat de vorsten, prinsen en prinsessen en stadhouders zich mooier dan de werkelijkheid lieten portretteren. Met de schilderijen gaven de plaatsten de Oranjes zich in een vorstelijke traditie en gaven zichzelf een gezicht naar buiten toe.
De twaalf schoonheden
Een bijzondere reeks portretten in de tentoonstelling Dynastie. Portretten van Oranje-Nassau is die van de twaalf schoonheden. Deze twaalf schilderijen zouden onderdeel zijn geweest van 24 portretten van 23 dames en slechts één heer. Amalia van Solms zou ze besteld hebben bij haar favoriete portretschilder Gerard van Honthorst. Rond deze schoonheden, die echt niet allemaal beauty's zijn, hangt een wolk van mysterie. Wat was de achterliggende gedachte achter de serie? En wie zijn ze eigenlijk? Maar mysterie of niet, in de tentoonstelling schitteren twaalf van de portretten als nooit tevoren, want ze zijn recent gerestaureerd.
Nieuws - Laatst gewijzigd: 2016-07-11 09:38:00 · Gepubliceerd: 9 juli 2016 - 2051
