Loop door het huis van familie Hollander en bak een joods broodje
9 april 2024 Cultuur Amsterdam, Noord-Holland
Het is een drukte van belang in het Joods Cultureel Kwartier in Amsterdam. Trams razen voorbij en toeristen maken foto's van de vele imposante gebouwen. De redactie van DagjeWeg.NL slaat af richting het Joods Museum, waar de bekende Davidster hoog in de lucht prijkt. Midden in dit 'grote mensen-museum' vinden we de voordeur naar een gekleurd huis; hier woont de joodse familie Hollander. Ga met ons mee naar binnen en leer in dit vrolijke huis van alles over de joodse cultuur! Proef in de keuken wat joden eten, schrijf in de studeerkamer je eigen naam in het Hebreeuws en tover de mooiste klanken uit de joodse instrumenten in de muziekkamer.
In het Joods Museum Junior leren we dat we allemaal anders zijn, maar dat dat juist mooi is. Petra Katzenstein, manager van het museum: "Iedereen is welkom hier, of je nu iets met de joodse cultuur hebt of niet. Hoe meer kleuren, hoe beter!"
Aan tafel bij de familie Hollander
Na binnenkomst belanden we meteen in de woonkamer, waar de familie Hollander ons vanaf een levensgrote foto welkom heet. Ze zitten aan een prachtig gedekte tafel en staan op het punt om te gaan eten. In deze gezellige kamer is van alles te zien. In het midden staat een grote bank, er staat een sfeervol ingerichte kast en aan de muur hangt een opvallende poster met allemaal bekende joden. Hé, is dat niet Marilyn Monroe? En was Amy Winehouse ook joods...?
Foto 2. In de woonkamer, waar de familie Hollander aan tafel op je wacht. Foto: DagjeWeg.NLDe joodse cultuur leeft, en hóe
"Mensen verwachten vaak een oorlogsmuseum", vertelt Petra. "Ooit zei een meisje dat ze dacht dat alle joden dood waren sinds de Tweede Wereldoorlog. Dat was voor mij de motivatie om dit museum in te richten als een huis. Iedereen kookt, eet, leert en maakt weleens muziek - hier leer je hoe de joden dat doen." Bij de deur ontmoeten we Max de Matze, een plat cracker-achtig broodje dat door het hele Joods Museum Junior te vinden is. Tijd om met hem op ontdekkingstocht te gaan!
Foto 3. Welke joden herken jij? Foto: DagjeWeg.NLOveral kleurtjes
In de woonkamer vinden we blinkende kandelaren, beeldjes en bordjes met vreemde tekens erop - gelukkig staat er een duidelijke uitleg bij. De laatjes in de enorme kast kun je opentrekken. Snel kijken wat er in het laatje 'Gein' zit: hm, joodse spelletjes zoals 'Holy Land-speelkaarten' en grote neuzen die je met een touwtje op je gezicht kunt zetten. We lopen door naar het vrolijke atelier, waar overal slingers, tekeningen en knutsels aan de muur hangen. Je hebt spontaan zin om zelf aan de slag te gaan! Dat komt goed uit, want aan de grote tafel kun je lekker kleuren en verven.
Foto 4. Stiekem in de laatjes kijken! Foto: DagjeWeg.NLReusachtige leesplank
Uitgekleurd? Dan gaan we door naar boven, naar de studeerkamer. Deze kamer voelt serieuzer: hier gaan we vast iets belangrijks leren. In een glazen vitrine staat de Thora uitgestald, een eeuwenoude boekrol waar de joden uit lezen en hun regels voor dit leven vandaan halen. De belangrijkste lessen zien we in filmpjes op een levensgrote aap-noot-mies-achtige leesplank aan de muur. "Heb de ander lief zoals jezelf, zorg voor de wereld, maak wat kapot is." Waar ben je het mee eens, en wat doe je anders? Aan de tafel leer je je eigen naam in het Hebreeuws schrijven. Dat lijkt moeilijk, maar gelukkig liggen er sjablonen om je te helpen.
Foto 5. Leer alles over waar joden in geloven. Foto: DagjeWeg.NLHuh, die muur praat!
Ook net buiten de studeerkamer, om de hoek, worden we aan het denken gezet. In de mooie witte muur zit opeens een mysterieus gat, waardoor je de bakstenen erachter ziet. Het is een joods gebruik om iets in het gebouw kapot te laten, om de Tweede Wereldoorlog en de verwoesting van Jeruzalem te herinneren. De pratende muur onder het gat legt uit waarom. "Populair onder de kinderen, de muur heeft weer een lippenstiftje nodig!" vertelt Petra lachend terwijl ze naar de afgebladderde verf op de lippen wijst. Zelf kun je vervolgens ook mooie of minder fijne herinneringen ophalen en op een papiertje schrijven. Hang 'm op tussen de rest van de herinneringen, zoals: 'Dat ik allebei m'n polsen tegelijk brak - AAUW!'
Je eigen broodje bakken
Op naar misschien wel de leukste kamer van het hele huis: de keuken. Door de vrolijke kleurtjes en uitgestalde potjes, pannetjes en kookboeken voelen we ons meteen thuis. Moeder Hollander legt in een filmpje uit waarom joden geen vlees en melk tegelijk eten. Koosjer heet dat. De joodse gerechten zien er wel erg goed uit! Aan het keukeneiland kun je zelf aan de slag en een challe maken, een feestelijk joods broodje. Helaas komen wij daar niet meer aan toe.
Foto 6. Maak je eigen challe en luister naar de verhalen in de koosjere keuken. Foto: DagjeWeg.NLMuziek maken!
Wel nemen we uitgebreid de tijd om Max de Matze en z'n broodvriendjes te ontmoeten: Bennie de Bagel, Gita de Pita en Chippie Chocomatze. Overal in de wereld heb je weer andere ingrediënten, dus ook andere soorten broodjes. Een beetje hetzelfde als dat wij verschillen met de mensen om ons heen. Ook in de laatste kamer van het huis, de muziekkamer, zien we dat terug: uit allemaal verschillende instrumenten toveren we de mooiste muziek.
Foto 7. In de muziekkamer kun je zelf muziek maken. Foto: DagjeWeg.NLHet Joods Cultureel Kwartier
Joods Museum Junior is onderdeel van het Joods Museum en ligt in de voormalige joodse wijk in Amsterdam. Hier vormen vier vlak bij elkaar liggende gebouwen samen het Joods Cultureel Kwartier: vijf musea op één vierkante kilometer.Reportage - Laatst gewijzigd: 2024-04-09 18:31:06 · Gepubliceerd: 9 april 2024 - 6083
Activiteiten Joods Cultureel Kwartier
Vanaf volgende week te bezoeken
Sex: Jewish Positions
Sex: Jewish Positions toont de veelzijdige, verrassende en vaak tegenstrijdige betekenissen van seksualiteit in de Joodse traditie en cultuur. De tentoonstelling verkent diverse perspectieven, van...