Bezoek Tassenmuseum Hendrikje tijdens een dagje Amsterdam

archief oud artikel 18 juni 2017 Toerisme Amsterdam, Noord-Holland Schooltas, make-uptas, reistas, sieradentas, tabakstas... Er zijn 1001 redenen te bedenken waarvoor je een tas nodig hebt. Zo maakte de 'tas' de afgelopen 500 jaar al heel wat transformaties door. Het leidde tot tassen van hout, plastic, riet, leer en roestvrij staal in de meest bizarre vormen en voor de meeste bijzondere gelegenheden. Je kunt het zo gek niet bedenken of je vindt het tussen de honderden tassen in Tassenmuseum Hendrikje. De redactie van DagjeWeg.NL bezocht het museum tijdens een dagje uit in Amsterdam en verdiepte zich in de wondere wereld van tassen. We deden een aantal interessante ontdekkingen.

Zo ontstond de leren handtas

In een eeuwenoud grachtenpand aan de Herengracht, dat vroeger bewoond werd door de extreem rijke en invloedrijke Amsterdamse familie De Graeff, is sinds 2007 Tassenmuseum Hendrikje gevestigd. Eenmaal binnen snuiven we de geur op van leren tassen en luxe parfum in de cadeauwinkel op de begane grond. Voor de tentoonstelling lopen we de trappen op naar de tweede verdieping waar de oudste tassen (daterend uit de zestiende tot negentiende eeuw) worden tentoongesteld. Grappig om te ontdekken hoeveel verschillende functies de tas door de jaren heeft gehad. Zo zien we tasjes voor het bewaren van munten, tabak, make-up, spelden, sieraden en speelbeurzen waarin men de fiches van kansspelletjes bewaarde. Leuk weetje: de leren handtas ontstond in de loop van de negentiende eeuw omdat mensen vanwege het reizen met de trein behoefte hadden aan een minder kwetsbare tas. Dat wisten we nog niet! Ons oog valt al snel op een bijzonder tasje waarop een fors gebouwde dame in renaissancestijl te zien is. Het blijkt een bruidsbeurs uit Frankrijk te zijn uit ongeveer 1690-1715. Ook opvallend: een tabakszak in de vorm van een monnik (!) gemaakt van plantaardig ivoor. In het tweede kwart van de negentiende eeuw was het heel gewoon voor meisjes om hun liefde voor hun man of vader tot uiting te brengen door een mooie tabaksbuidel voor ze te maken. Lang leve emancipatie...

Wat zat er vroeger in de tas van een vrouw?

Ook tussen 1700 en 1900 propten vrouwen van alles in hun tas. Als je een tas uit die tijd opende, vond je onder andere: een zakdoekje, een kam, naaigerei, pepermuntdoosjes en zogenoemde snuifdoosjes. Snuifdoosjes? In de achttiende eeuw gebruikten zowel mannen en vrouwen die om lekker tabak op te snuiven, toen de normaalste zaak van de wereld. We passeren nog een aantal bijzondere tasjes versierd met ivoor, glaskraaltjes en verguld goud en verplaatsen ons naar de eerste verdieping waar we tot de ontdekking komen dat in de jaren vijftig tassen van plastic (of eigenlijk harde kunststof) he-le-maal hot waren. En geef ze eens ongelijk, want ze zien er supermooi uit (maar niet heel praktisch). Bijna allemaal hebben ze in elk geval gemeen dat ze doosvormig zijn en een slotje hebben dat doet denken aan het slot van een muziekdoosje.

Meer make-up na de oorlog

In de uitgebreide tassencollectie mag natuurlijk ook de 'make-uptas' niet ontbreken. Vooral na de Eerste Wereldoorlog werd make-up dankzij de vrouwenemancipatie steeds populairder, vooral onder filmsterren. En dus moest daar uiteraard een speciale tas voor gemaakt worden. De zogenoemde 'vanity case', een tas met kleine vakjes, werd gebruikt om poeder, lippenstift, parfum en sigaretten in op te bergen. Sommige juweliers en fabrikanten maakten deze tasjes in de meest bijzondere vormen en met zilver, goud en versierd met edelstenen of email. Zo zien we een prachtige vanity case in de vorm van een vleugel, verguld met goud.

Surrealistische tassen

Opvallend is ook de vitrine met 'ongewone' surrealistische modellen waarvan je spontaan vrolijk wordt. Een tas in de vorm van een rode paddenstoel met witte stippen, een roze futuristisch uitziend hondje, een koets, een cruiseschip, een ouderwetse telefoon en zelfs een Coca Colablikje (light, niet onbelangrijk). Ook de schooltas heeft door de eeuwen heen heel wat transformaties ondergaan. In de zeventiende eeuw was dit nog een simpele houten doos die multifunctioneel was: het diende namelijk ook meteen als tafeltje. Vanaf 1901 werd de houten variant verruild voor een hippe duurzame leren tas. Als voorbeeld zien we een schattig kleurrijk exemplaar versierd met olifant en tijger in retrokleuren. Maar de winnaar van de schooltassen is wat ons betreft de 'buss' een schooltas in de vorm van een soort treincoupé? Of is het een bus? Hoe dan ook, hij is bijzonder!

Eyecatchers in het Tassenmuseum

Echte eyecatchers zijn ook de avondtas van acaciahout, de leren rode clutch in de vorm van een hond van Keecie, een tas uit de collectie van actrice Elisabeth Taylor en de tas die niemand minder dan Madonna tijdens de première van Evita droeg. En zo kunnen we nog wel even een tijdje doorgaan, eigenlijk moet je het gewoon zelf zien. Tassenmuseum Hendrikje is wat ons betreft een echte aanrader tijdens een dagje Amsterdam. Trek zo'n 1,5 tot 2 uur uit om de collectie te bekijken. Tip: het is ook mogelijk om te lunchen in één van de adembenemende Stijlkamers van het museum.

Reportage - Laatst gewijzigd: 2022-01-17 16:41:40 · Gepubliceerd: 18 juni 2017 - 3051