Mummies, mosselen en Michiel de Ruyter in het Zeeuws Museum

14 juli 2017 bijgewerkt: 28 februari 2023 Cultuur Middelburg, Zeeland De Zeeuwse hoofdstad Middelburg was in de Gouden Eeuw de rijkste stad na Amsterdam. In het Zeeuws Museum neem je een stap terug in de tijd - soms wel een héle grote stap - en ontdek je het rijke verleden van het Zeeuwse volk. De een nam een mummie mee van zijn reis over de wereldzeeën, de ander vond een aangespoelde baby-orka en weer een ander versloeg de Spanjaarden voor de kust van Veere. De redactie van DagjeWeg.NL dwaalde door de zalen in dit prachtige museum, dat qua sfeer niet onderdoet voor de grote musea in Nederland, en ontdekte dat Zeeuwen exotischer, reislustiger en moediger waren dan je ooit had kunnen verwachten. Rondleidster Yvette Lardinois van het Zeeuws Museum: "Hier herbeleef je de verhalen van vroeger."

Dit is Zeeland

Het Zeeuws Museum zit verscholen in een middeleeuwse abdij, aan een prachtig plein in het centrum van Middelburg. Alleen daarvan zijn we al onder de indruk: wat een mooie locatie! Onze museumtour begint op de bovenste van de vijf verdiepingen, waar de tentoonstelling Dit is Zeeland te zien is. Stillevens van onder andere Jan Toorop en Piet Mondriaan (!) en aardewerken potten uit de late ijzertijd (ja, echt: uit 200-20 v. Chr.) geven een indruk van het Zeeuwse leven op het platteland. Lachend wijst Yvette naar een kapot IKEA-kopje dat tussen de eeuwenoude potten in staat. "Een knipoog! Hier kan oud en nieuw naast elkaar bestaan." Van het land lopen we door naar de zee, een zaal verder. Een grote vis die aan kabels ophangt springt meteen in het oog. Het blijkt een baby-orka te zijn die in 1783 aanspoelde aan het Domburgse strand. En wij maar denken dat het een stenen nepperd was. Ook de drie grote kleden aan de muur vallen op, één gemaakt van schelpen, de ander van 'scheermesjes' uit de zee en de derde van - hoe kan het ook anders - mosselen. Een stukje moderne kunst tussen al die archeologische vondsten. Yvette legt uit: "Hiermee willen we ook mensen inspireren om zelf aan de slag te gaan. Ons museum staat bol van de do-it-yourself-tips!"

Van watersnood tot zeeslag

Vanuit de hoge lichte zalen komen we in een klein donker kamertje terecht. In dit Zeeuwse museum kun je er niet omheen: de watersnood. Niet perse die uit 1953 - Zeeland is ook in 1530 getroffen door een zware stormvloed. Het is meer de sfeer in de ruimte dan de opgravingen die indruk op ons maken. "Het is alsof je letterlijk onder water zit", zegt Yvette terecht. Vanuit de duisternis stappen we naar een van de meest majestueuze zalen in het museum, waarvan alle muren bedekt zijn met enorme geweven tapijten. Op de kleden staan tientallen schepen verbeeld die te midden van woeste golven oorlog voeren met de Spanjaarden. De wandtapijten hebben sprekende kleuren en zijn erg gedetailleerd, ondanks dat ze al bijna vijfhonderd jaar oud zijn. Aan de vlaggen zien we welk schip bij welk land hoort en de kust op de achtergrond laat zien bij welk dorp de zeeslag werd gevoerd. Zo herkennen we de kerktoren van Veere en Fort Rammekens in Vlissingen. Naast de wandkleden hangen speren, helmen en portretten van gezagvoerders; dat geeft nog iets meer aan dat het er op zo'n schip echt niet romantisch aan toeging. Ook even later, in de Gouden Eeuw-zaal, heerst een sfeer van overwinning; vooral het goud omlijste portret van Michiel de Ruyter straalt de Zeeuwse trots uit.

Echte globetrotters, die Zeeuwen

Op naar de Wonderkamers. Tijdens hun reizen over de wereld hebben Zeeuwen namelijk heel wat moois meegesjouwd. Kleine kamertjes gemaakt van hout tonen de vondsten in verschillende thema's zoals 'Macht & Pracht', 'Ontspanning' en 'Leven & Dood'. Wij zijn vooral nieuwsgierig naar die laatste. We waren nergens op voorbereid; des te bijzonderder is het om opeens een mini-mummie te zien liggen. Een echte, uit Egypte! Yvette vertelt dat het een meisje van acht jaar is geweest en dat de mummie uit 332 - 300 v. Chr. stamt. Niet perse geschikt voor kinderen: je ziet de halfvergane schedel in vol ornaat tentoongesteld. Daarentegen zijn het poppenhuis, de opgezette kat, de kleurige kleding en sieraden en een echt indianenpak uit de Wonderkamers wel ideaal om je fantasie op los te laten. Waar die Zeeuwen allemaal wel niet geweest zijn...

Klederdracht shoppen en een 19e-eeuwse stripshow

Ook de Zeeuwse klederdracht krijgt een groot podium in het Zeeuws Museum. In de enorme Streekdrachtenzaal schitteren allerlei mooie jurken op paspoppen en in vitrines. Alsof je door een luxe boetiek loopt. Wij worden vooral enthousiast van de wand vol witte kanten mutsjes in alle soorten en maten. Bizar dat meiden hier vroeger mee op straat liepen. Yvette vertelt ons dat je per eiland en per geloof een verschillende kap had, en dat er ook nog een verschil was tussen boerse en stadse vrouwen. Waar jurken uit de stad netjes op maat werden geknipt, werden de jurken van boerentrienen gevouwen - lekker makkelijk als je wat uit zou dijen. Vlakbij deze girly zaal hangt een beeldscherm waarop de video 'Stripshow 1850' te zien is. Een jongen en een meisje kleden zich laag voor laag uit - en dat zijn er heel wat. Ergens wil je toch weten hoe ver ze uiteindelijk gaan, dus we blijven gefascineerd toekijken tot het eind... En daarmee eindigt ook ons bezoek aan dit bijzondere en verrassend diverse museum. Een aanrader als je een dagje in Middelburg bent en van geschiedenis, kunst en cultuur houdt!

Reportage - Laatst gewijzigd: 2023-02-28 16:49:15 · Gepubliceerd: 14 juli 2017 - 13588