Klavecinist Jacques Ogg over zijn klavecimbel
archief oud artikel 16 januari 2018 Cultuur Ede, Gelderland Klavecinist Jacques Ogg behoort inmiddels tot de grand old men van de Nederlandse oudemuziekscene. Begon hij als enige student klavecimbel op het Maastrichts Conservatorium, als leerling van Gustav Leonhardt snel ontpopte hij zich tot een van de meest vooraanstaande Nederlandse klavecinisten.
Onverminderd actief
Ondanks zijn pensioengerechtigde leeftijd, blijft Jacques Ogg onverminderd actief. Op het moment van dit interview is hij net terug uit Salamanca (Spanje), waar hij voor de vijfentwintigste keer een reeks masterclasses heeft gegeven. Het zijn inspirerende momenten voor zowel de studenten als voor Ogg zelf. "Het is zo mooi om te zien hoe die jonge mensen zich in zo'n korte tijd ontwikkelen!"
Enige leerling
In zijn eigen studententijd kon Jacques Ogg alleen maar dromen van zulke momenten. "Op het Maastrichts Conservatorium was ik indertijd de enige klavecimbel-leerling en kreeg ik les van Anneke Uittenbosch. Zij was assistent van Gustav Leonhardt en kwam iedere vrijdag helemaal uit Amsterdam naar Maastricht om mij les te geven." Het klavecimbel was in die tijd een allesbehalve gangbaar instrument. "Ik kende het instrument voornamelijk van de radio. Thuis waren we lid van de radiodistributie en stond altijd de klassieke zender op. Al jong kreeg ik mee wat pioniers als Gustav Leonhardt, Frans Brüggen en Anner Bijlsma presteerden op het gebied van oude muziek."
Liefde op het eerste gehoor
De echte liefde voor het klavecimbel bloeide op toen de jonge Jacques bij gelegenheid moest invallen. "Mijn moeder zong in een protestants kerkkoor. Tijdens de voorbereidingen voor de uitvoering van een Bach-cantate, werd de mevrouw die het klavecimbel bespeelde onwel. Ze vroegen of ik het wilde overnemen, want ik speelde piano. Hoewel het achteraf een mistroostig instrument was, werd ik op slag verliefd op de klank." Van het een kwam het ander en gelijktijdig met het gymnasium studeerde Jacques Ogg aan het Maastrichts Conservatorium.
Gustav Leonhardt
Hoewel de jonge Jacques zich vol overgave op zijn klavecimbelstudie stortte, waren zijn ouders sceptisch over een loopbaan in de muziek. "Ze hadden op dat moment liever gezien dat ik een echt vak ging leren", lacht hij. "'Kind, jij met je hersens!', hoorde ik voortdurend." Uiteindelijk gingen ze overstag en vertrok Jacques naar Amsterdam om bij Gustav Leonhardt in de leer te gaan. "Leonhardt was mijn idool. Nog steeds beschouw ik hem als een van de meest inspirerende docenten. Ik genoot ervan als hij iets speelde wat hij even daarvoor had uitgelegd. Dan kon ik direct afkijken wat hij met zijn handen deed. Minstens zo belangrijk en toen volslagen nieuw, was dat Leonhardt zijn ideeën baseerde op belangrijke traktaten uit de zeventiende en achttiende eeuw."Wikipedia-generatie
Als je al heel wat decennia meeloopt, zie je zaken langzaam veranderen. "Waar ik heel blij mee ben, is dat er momenteel veel gespecialiseerde musici rondlopen die stuk voor stuk autoriteiten zijn binnen hun vakgebied." Aan de andere kant ziet Ogg bij studenten soms een gebrek aan kritisch vermogen. "Sommigen nemen alles aan wat de docent zegt. Voor mijn generatie was dat ondenkbaar. Natuurlijk vonden we het fantastisch wat onze docenten vertelden, maar we gingen tegelijk op onderzoek uit en discussieerden met elkaar op basis van bronnen." Volgens Ogg kan dit gebrek aan kritisch vermogen goed samenhangen met de opkomst van het internet. "We hebben met een Wikipedia-generatie te maken. Juist op internet, een platform waar iedereen alles maar op kan plaatsen, komt het aan op een kritische houding." Tegelijk ziet Ogg ook ongekende mogelijkheden. "Oude manuscripten zijn nu digitaal zoveel makkelijker te raadplegen dan vroeger. Toen zat je in zweterige archieven microfilms in spiegelbeeld te ontcijferen."Wilbert Hazelzet
Een trouwe bondgenoot bij Oggs werk in de wereld van de oude muziek is traverso-speler Wilbert Hazelzet. Jacques herinnert zich hun eerste optreden nog goed. "We speelden voor het eerst samen tijdens een besloten verjaardagsfeestje. Dat klikte zo goed dat we er niet meer mee zijn opgehouden." Over wat Hazelzet tot zo'n bijzonder musicus maakt, moet Ogg even nadenken: "Dat is moeilijk te zeggen, juist omdat ik vind dat hij het zo geweldig doet. Na zoveel jaren samen spelen en reizen, leer je elkaar goed kennen. Hij is een dierbare vriend geworden. Iemand ook die een onbeperkte passie voor de muziek heeft. Zijn technisch kunnen is ongelooflijk, zijn klank onnavolgbaar en zijn spel van een enorme fijngevoeligheid. Eigenlijk kan ik alleen maar zeggen: gaat dat horen!"Hoogtijdagen van de traverso
In de Edesche Concertzaal spelen Jacques Ogg en Wilbert Hazelzet muziek van Georg Philipp Telemann en tijdgenoten. "Eigenlijk zouden we het programma helemaal rond Telemann bouwen, maar omdat het Telemann-jaar in 2018 al voorbij is, hebben we gekozen voor de hoogtijdagen van de traverso." Bijzonder aan de gespeelde stukken is dat ze vaak in twee versies bestaan. "De sonate die we van Leclair spelen, werd aanvankelijk uitgegeven als een vioolsonate. Maar voorin het boek staat de opmerking: 'Deze sonate kunt u ook op fluit spelen'. Van de middendelen bestaan zelfs twee zelfstandige versies; een voor viool en een voor fluit." Deze baroktraditie hebben beide heren terugvertaald naar Bachs beroemde Triosonates. "Door deze vondsten voelden we ons gesterkt om een transcriptie te maken van Bachs Triosonate BWV 525. Bach schreef het oorspronkelijk voor orgel, maar met wat kleine aanpassingen klinkt het ook prima op traverso en klavecimbel. Voor het publiek zal het ongetwijfeld een feest van herkenning zijn."Interview - Laatst gewijzigd: 2020-09-17 11:01:28 · Gepubliceerd: 16 januari 2018 - 255
Activiteiten Edesche Concertzaal
Binnen enkele weken te bezoeken
Caspar Vos - Chopin, Liszt, Mompou - Wereldpianisten
Caspar Vos, onze artist in residence, heeft een speciale band met Chopin en Liszt, twee componisten waar geen pianist omheen kan. Aan de vleugel deelt Caspar zijn liefde voor Chopins Eerste Ballade...
Kerstconcert - Italiaanse Kerst met Corelli, Tartini en Bach - Combattimento
Beleef het sprookjesachtige Italië in kerstsfeer! Barokensemble Combattimento neemt je van het besneeuwde Sint-Pietersplein mee naar de knus verwarmde paleizen van Rome en Bologna. Hier klonken de...
Kerstconcert - In dulci jubilo! Feestelijke Duitse barok - Apollo Ensemble
Met dit Kerstconcert door het Apollo Ensemble kan het Kerstfeest echt beginnen. Het kerstverhaal van het kindje Jezus in een kribbe, de engelen, de herders met de schapen en de drie koningen...
Later dit jaar
Barry Douglas - Schuberts Impromptu's en Liszts magistrale Sonate - Wereldpianisten
De Ierse pianist Barry Douglas werd op slag wereldberoemd door in 1986 als eerste niet-Rus het gezaghebbende Tsjaikovski Internationaal Concours in Moskou te winnen. Deze overwinning markeerde het...
Bernd van den Bos (piano) - Klassiekers van Queen - Licht Klassiek
Toppianist Bernd van den Bos tovert Freddie Mercury's rockhits om tot pure pianomagie. Met zijn enorme talent brengt Bernd een show waarvan het hart sneller gaat kloppen. Niet alleen speelt hij...
Lisa Jacobs & The String Soloists - Brahms en Schönbergs Verklärte Nacht - Kamermuziek
Een meeslepend verhaal zonder woorden, dat is in het kort Schönbergs meesterwerk Verklärte Nacht. Als uitgangspunt nam Schönberg een romantisch gedicht van Richard Dehmel over twee geliefden die...
Royal Wind Music - Meesterwerken van Sweelinck en Bach - Oude Muziek
Ervaar met blokfluitensemble The Royal Wind Music de tijdloze muziek van Jan Pieterszoon Sweelinck. Als de 'Orpheus van Amsterdam' heeft Sweelinck de Nederlandse muziekgeschiedenis voor altijd...
Quirine Viersen (cello), Nikola Meeuwsen (piano) & The Trouts - Schuberts Forellenkwintet - Kamermuziek
Samen met pianist Nikola Meeuwsen vormt celliste Quirine Viersen, met een aantal jonge talentvolle musici als violiste Hawijch Elders en contrabassiste Sasha Witteveen het pianokwintet The Trouts....
Raoul Steffani (bariton) & Severin von Eckardstein (piano) - Schuberts Die Schöne Müllerin - Liedrecital
Grenzeloze hartstocht en onvervuld verlangen, het zijn de ingrediënten voor een van de ontroerendste liedcomposities ooit geschreven: Schuberts Die schöne Müllerin. Een jonge molenaar wordt...
Abdel Rahman El Bacha - Chopins Grande Valse Brillante, Etudes en Nocturnes - Wereldpianisten
Sensueel, maar ook bezield en vurig. Het zijn zomaar wat woorden die bij je bovenkomen, wanneer je naar het sublieme spel luistert van Abdel Rahman El Bacha. De Libanese meesterpianist speelt...
Lavinia Meijer (harp) & Alma Quartet - Debussy, Glass, Arnalds - City Artist
De Edesche Concertzaal en de internationaal gevierde harpist Lavinia Meijer horen bij elkaar. Al tien jaar is ze een graag geziene gast op ons concertpodium. Dit seizoen is Lavinia op voorspraak...
Passieconcert - Bach & Stölzels passie 'Jesu deine Passion' - Apollo Ensemble - Oude Muziek
De zelden uitgevoerde passie 'Jesu deine Passion' van Bachs tijdgenoot Gottfried Heinrich Stölzel is een ware ontdekking. Het Apollo Ensemble schotelt je met dit stuk zes diepzinnige cantates voor...
Caspar Vos (piano), Niek Baar (viool) & Ella van Poucke (cello) - Brahms, Sjostakovitsj, Martin - Artist in residence
Wat hebben Johannes Brahms, Dmitri Sjostakovitsj en Frank Martin met elkaar gemeen? Alledrie wekken ze oude volksmuziektradities in hun stukken tot leven. Pianist en artist in residence Caspar Vos,...
Paul Lewis - Mozart, Beethoven, Brahms - Wereldpianisten
Voor de pianomuziek van Beethoven moet je bij meesterpianist Paul Lewis zijn. Zijn interpretaties ontvangen lovende kritieken in de internationale pers. tijdens dit pianorecital belicht hij zowel...
