door

Ontdek de duistere kant van de Gouden Eeuw in het Haags Historisch Museum

Foto 1. De Riviersvismarkt in Den Haag gezien naar het Westeinde, Jan Steen, ca. 1652. Bijgesneden voor gebruik op DagjeWeg.NL. Foto: Collectie Haags Historisch Museum.

Expositie laat naast de glorie ook armoede en misstanden zien

archief oud artikel 28 april 2019 Geschiedenis Den Haag, Zuid-Holland De zeventiende eeuw staat bekend als de Gouden Eeuw en in Nederland was geen plaats zo rijk als Den Haag. Maar naast alle rijkdom was er ook armoede, hoge kindersterfte, kolonialisme en slavernij. De expositie ‘Glans, glorie en misère: de Gouden Eeuw in Den Haag' laat die duistere kant zien van de Gouden Eeuw.

Stadspaleizen en krotten

Er hangen prachtige schilderijen in de tentoonstelling Glans, glorie en misère: de Gouden Eeuw in Den Haag. Zoals het schilderij van de Hofvijver met de statige stadspaleizen eromheen. Dit is de eeuw waarin Den Haag zijn fraaie, historische gebouwen kreeg. Maar dan zie je op een ander schilderij een armoedig marktje tussen al die rijkdom. Met krakkemikkige houten kraampjes waar amper spullen in liggen, een man die met moeite een houten kruiwagen vol zakken duwt en mensen die met zware manden sjouwen. Die tegenstelling, daar draait de tentoonstelling om. Het laten zien van de verschillende werelden die naast en langs elkaar leefden, maar ook van elkaar afhankelijk waren.

Niet wat het lijkt

Gebruiksvoorwerpen scherpen die tegenstelling verder aan. Wat te denken van handschoenen die zo prachtig geborduurd zijn, dat ze kunstwerkjes zijn geworden? Duidelijk ongeschikt om mee te werken, maar wel het resultaat van iemands harde werk. En een groot contrast met de simpele gebruiksvoorwerpen van arme mensen. Toch blijkt ook voor de rijken niet alles goud in deze eeuw. Neem een fraai schilderij van een familie, die poseert rondom een boom. Alles ziet er gelukkig en welvarend uit, in de wolken zie je zelfs engeltjes. Alleen de zwarte bediende verscholen op de achtergrond valt uit de toon. Het portret geeft echter nog iets weer: de vijf engeltjes blijken de gestorven kinderen van het gezin te zijn. Wow, zoveel.... Zo wordt een statig portret toch iets heel persoonlijks.

Persoonlijke verhalen

De expositie in het Haags Historisch Museum zoekt op meer manieren dat persoonlijke element. In de tentoonstelling kom je ook teksten tegen uit die tijd: dagboekfragmenten, citaten uit brieven, rechtbankverslagen. 'Ooggetuigenverslagen' van mensen die toen leefden. Het blijken mooie inkijkjes te zijn in hun gedachtewereld en in hun leven.

Weetjes

Foto 2. De Hofvijver gezien vanaf de Korte Vijverberg. Gerrit Berckheyde, 1692. Bijgesneden voor gebruik op DagjeWeg.NL. Foto: Collectie Haags Historisch Museum.
Foto 3. Portret van mr. Willem van den Kerckhoven en zijn gezin, Johannes Mijtens, 1652. Op de achtergrond een zwarte bediende. De overleden kinderen van het echtpaar zijn afgebeeld als engelen. Bijgesneden voor gebruik op DagjeWeg.NL. Foto: Collectie Haags Historisch Museum.
Foto 4. Bruidshandschoenen, ca. 1625-1635. Foto: Collectie Gemeentemuseum Den Haag.

Nieuws - Laatst gewijzigd: 2019-04-26 18:18:00 · Gepubliceerd: 28 april 2019 - 2237