archief oud artikel 15 maart 2020 Geschiedenis Groningen, Groningen Een NSB'er-pet, een brief waarin joden worden verraden, maar ook een grote Canadese Jeep en ruim dertig kleurige feestrokken die vrouwen na de bevrijding massaal droegen. In de tentoonstelling En tâch staat de Martini in het Groninger Museum duik je terug in de tijd van én na de Tweede Wereldoorlog. Sta stil bij de oorlogsverschrikkingen, maar beleef vooral de feestvreugde van het bevrijde Nederland.

In En tâch staat de Martini ontdek je hoe de Tweede Wereldoorlog ook de provincie Groningen in zijn greep hield. In een documentaire van twaalf minuten krijg je een 'opfriscursus' van de oorlog, vanuit Gronings perspectief. Maar het zijn vooral de tentoongestelde objecten die het verhaal vertellen. Een poëziealbum van een meisje dat is omgekomen door een vergissingsbombardement. Een servies van een joods meisje, dat ze aan haar niet-joodse buurmeisje gaf omdat ze zelf werd weggevoerd. 't Gulden Boek van de stad Groningen, waarin gesneuvelde militairen zijn opgenomen. Een pet van een hoge NSB'er. En ook een briefje, waarin iemand de politie vertelt dat er in de Van Speijkstraat nog joden wonen.

"We hopen dat de bezoeker beseft dat vrijheid niet vanzelfsprekend is", vertelt Egge Knol, conservator van het Groninger Museum. "Het is verschrikkelijk wat er in zo'n oorlog gebeurt. Er is alle reden om erg blij te zijn met de vrijheid – en dankbaar te zijn richting de Canadese, Poolse en Belgische troepen die Groningen hebben bevrijd."

Babyhuis tijdens Hongerwinter

Ontdek het verhaal achter het Babyhuis Prinses Margriet, waar vier Groningse vrouwen dertien ondervoede baby's uit Amsterdam hebben verzorgd. Knol: "De Hongerwinter was vooral in West-Nederland. De ouders moesten ten einde raad geweest zijn toen ze hun baby meegaven aan wildvreemde vrouwen uit Groningen. Een jaar lang hebben de Groningse vrouwen de baby's verzorgd en allerlei foto's gemaakt. Het herinneringsalbum is te zien in de tentoonstelling." Op de leestafel verderop blader je door het boek dat over dit stukje geschiedenis is geschreven.

Bevrijdingsrokken

Ook de bevrijding staat centraal. In de middenzaal staan een Canadese Bren Carrier en een Jeep – "met een grote kraan opgetakeld vanaf de Singel, het museum in." Even later word je omringd door tientallen kleurige paspoppen: de zogeheten Bevrijdingsrokken of Nationale Feestrokken. Na de bevrijding vierde heel Nederland feest. Om dat feestgevoel te benadrukken, maakten de vrouwen vrolijke rokken, bestaande uit allerlei verschillende lappen stof. Het idee kwam van de Amsterdamse verzetsstrijdster Mies Boissevain.

Knol: "In de rokken zijn allerlei herinneringen verborgen. Zo werden in sommige rokken vlaggen van bevrijders gebruikt – zoals de Poolse, die Oost-Groningen bevrijdden – of van stukjes uniformen van geallieerde militairen. Iedereen was vrij om de rok naar de eigen zin te maken. Met als belangrijk kenmerk: een rij effen rechtopstaande punten aan de onderkant. In iedere punt kon je 5 mei en het jaartal borduren waarin je de rok had gedragen. Sommigen hebben dat wel tien jaar volgehouden. We tonen 35 rokken en één broekpakje voor een heer van twee jaar oud."

Canadese vlag en chocolade

In een andere hoek van de tentoonstelling ontdek je meer over de strijd om Groningen. "Die was behoorlijk heftig. De Duitsers wilden zo lang mogelijk hun vluchtroute openhouden – ook in Delfzijl werd er flink gevochten – omdat ze vanuit daar makkelijk naar Emden konden varen." De objecten maken de strijd én de uiteindelijke overwinning tastbaar. Een helm van een gesneuvelde Canadese soldaat, een foto van een Canadees met Groningse kindertjes, een veroverde Duitse vlag en de originele Canadese vlag die de generaal schonk aan Groningen. En tabak, chocolade en sigaretten die de soldaten na de bevrijding uitdeelden aan de burgers – een reusachtige traktatie in die tijd.

En tâch staat de Martini is tot en met 27 september 2020 te zien in het Groninger Museum.

Nieuws - Laatst gewijzigd: 2024-01-08 09:51:27 · Gepubliceerd: 15 maart 2020 - 1150