27 juli 2020 bijgewerkt: 19 juli 2021 Geschiedenis Enkhuizen, Noord-Holland Stap aan boord en reis mee naar een dorpje aan de Zuiderzee. Waar vissers hun netten knopen, de was met de hand wordt geschrobd en de kinderen nog blij zijn met een hoepel. DagjeWeg.NL ging terug in de tijd in het Zuiderzeemuseum Enkhuizen. Welke verhalen schuilen er achter de gevels in dit schitterende buitenmuseum?

Voor een dagje weg met drie jonge kinderen (8, 6 en 3 jaar ) is het Zuiderzeemuseum zeker een leuke bestemming. Geen stille zalen en verplichte looproutes, maar een heel dorp vol spannende steegjes om doorheen te rennen. Even gluren door de raampjes en dan, waar de deur openstaat, snel naar binnen. Het avontuur begint al bij de parkeerplaats waar we op de veerboot stappen naar het museum. Eenmaal aan wal in het buitenmuseum rennen de kinderen naar de Oudhollandse kermis, die in de zomermaanden voor extra plezier zorgt. Het liefst beginnen ze de dag met suikerspinnen en popcorn, maar we wandelen verder met een plattegrond en de speurtocht van Marretje de zeemeeuw in de hand. Op weg om te ontdekken hoe het leven aan de Zuiderzee vroeger was. En dat was heel anders dan ons leven nu!

Stokpaardjes en gerookte vis

Geen smartphones en spelcomputers, maar een hoepel aan een stok of een diabolo. De oud-Hollandse spellen waar de kinderen zich vroeger mee vermaakten zijn een stuk eenvoudiger dan het speelgoed van nu. Toch weten de kinderen er in het Zuiderzeemuseum nog steeds wel raad mee. Het touwtje springen is een hit en terwijl een andere bezoeker het touw ijverig ronddraait springt de zesjarige er lustig op los. Het hoepelen blijkt een stuk lastiger en ook de diabolo vereist wat oefening. De driejarige houdt het al gauw voor gezien en sleept een stokpaard wild over de klinkers. Uitgespeeld lopen we langs de molen, spotten een paar schapen en lassen bij de visrokerij graag een pauze in voor een heerlijk gerookt visje. Mmm, die makreel gaat er bij iedereen goed in!

Voor school eerst garnalen pellen

Tot zover bevalt het leven aan de Zuiderzee ons best. Maar in het huisje van Grietje worden we met onze neus op de feiten gedrukt. Voor school garnalen pellen omdat moeder je hulp nodig heeft. Met z'n achten in een klein huisje wonen, waar grootmoeder in de bedstee ligt te hoesten. De kinderen krijgen er de kriebels van. Op de vragen hoe vaak de kinderen van Grietje patat eten, antwoorden ze medelijdend: 'Vast nooit!' Inderdaad, aardappels en gekookte kool was wat de pot schafte. De stukjes roggebrood op de tafel zien er niet bepaald aantrekkelijk uit en bij de berg garnalen op tafel wordt gegruweld. Ook de andere verhalen in het Zuiderzeemuseum bevestigen het beeld wat we inmiddels hebben. Het leven van toen was niet gemakkelijk. Met de speurtocht van Marretje de zeemeeuw komen we langs het verhaal van Klaas Bording en zijn zoons, die veertien dagen op een ijsschots dreven. De grafzerk van vader en zoon Bording maakt indruk, ook op de volwassenen. Ons leven is behoorlijk comfortabel.

Kindjes in klederdracht

Voor kinderen zijn er allerlei leuke activiteiten in het Zuiderzeemuseum. Eén daarvan is de verkleedkist waar kinderen zich in traditionele klederdracht mogen hijsen. Jongens en meisjes hebben beide keuze uit twee verschillende outfits, die ze een uurtje aan mogen houden. Klompen eronder en klepperen maar! In het knutselatelier mogen de kinderen een eigen klompje versieren en onder begeleiding van een volwassene maken ze in de werkplaats een klompbootje. Wij slaan het knutselen over en spieken in de etalage van de bakker. En laten ons natuurlijk verleiden door een warme gevulde koek en een krakeling. Een goede bodem voor de andere activiteiten die ons nog te wachten staan.

Besmettingsgevaar op Urk

Op de Urker Bult is de stemming anders dan anders. We merken het al aan de netten die de weg naar dit traditionele Urker vissersbuurtje versperren. En dan lezen we op een mededelingenbord de reden voor de afzetting: er is tuberculose uitgebroken. Vanwege het besmettingsgevaar kunnen we de straat niet in. De Urker vissers zitten wel buiten en knopen hun netten op het gemak met een kop koffie erbij. En hoewel er van tuberculose natuurlijk geen sprake is, vinden we het wel jammer dat we vanwege de coronamaatregelen de vrijwilligers hier niet kunnen spreken. Hun verhalen brengen de geschiedenis echt tot leven. Op andere plekken in het museum spreek je nog wel vrijwilligers, zoals de voddenboer en dienstmeid Aalsje Tol in een van de huisjes aan de gracht.

Expeditie Waterwerken

Aan het einde van ons bezoek grijpen we de kans om de Expeditie Waterwerken nog eens goed te bekijken. De kinderen vissen allerlei soorten vis uit het water en met z'n vieren stappen we in een roeibootje. We roeien naar de verschillende voormalige Zuiderzee-eilanden. Op Pampus luiden we de bel, want het water komt er aan! Weer aan de kant proberen we het droog te houden in het droge voeten doolhof. Door verschillende vragen te beantwoorden kun je de uitgang bereiken. Wat doe je als het water komt? Neem je een telefoon mee of een radio? Drink je water uit een fles of uit de kraan? We doen ons best en slagen erin om met droge voeten de veerboot te bereiken. Het einde van een super leuk dagje weg!

Reportage - Laatst gewijzigd: 2021-07-19 12:16:25 · Gepubliceerd: 27 juli 2020 - 2711