Dagje Utrecht: dit moet je zien!

6 november 2024 Toerisme Utrecht, Utrecht 'D'r is geen mooier plekkie als Utereg m'n stad', zong cabaretier Herman Berkien als ode aan zijn thuisstad Utrecht. In deze fotogenieke studentenstad in het 'hartsie van het land' is inderdaad genoeg te beleven én te zien. Struin door gezellige steegjes, pak een terrasje, ga naar het museum, maar wandel zeker ook even langs deze 12 bezienswaardigheden.

1. Domtoren en Domkerk

Utrecht wordt ook wel liefkozend 'de Domstad' genoemd. En daarom beginnen we ons lijstje natuurlijk met de beroemdste bezienswaardigheid: De Dom. Behalve het feit dat de Dom een bezichtiging meer dan waard is, is de sierlijke gotische kerktoren ook niet te missen. Vanuit de wijde omtrek torent 'ie hoog boven alles en iedereen uit. Dat kan ook niet anders, want de Domtoren is, met zijn 112,32 meter, de hoogste kerktoren van Nederland. Bekijk de veertiende-eeuwse toren van veraf en maak foto's door allerlei mooie doorkijkjes, maar wandel zeker ook even naar het Domplein toe. Loop onder de toren door, waag de beklimming van maar liefst 465 traptreden voor het mooiste uitzicht over de stad en neem een kijkje in de kelders met DOMunder. De Domtoren is het symbool van Utrecht, maar vergeet ook zeker de Domkerk niet. De eerste steen voor deze van de kerk werd gelegd in 1254, maar het gebouw was pas 266 jaar later af. Ruim honderd jaar later werden kerk en de toren door toedoen van een verwoestende tornado van elkaar gescheiden.

Bekijk ook deze schitterende beelden van de Domtoren in de mist:

2. Binnentuinen en hofjes

We blijven nog heel even op het Domplein hangen. Want hier ligt, verscholen tussen de Domkerk en het academiegebouw van de Universiteit Utrecht, het Pandhof van de Dom: één van de mooiste binnentuinen van Nederland. Deze unieke plek is helemaal gratis te bezoeken. Maar niet alleen hier, op heel veel plekken in het centrum vind je grotere en kleinere hofjes. Struin bijvoorbeeld eens door het Museumkwartier en ga op zoek naar verborgen pareltjes. In deze restanten van stadskastelen, kloosters of voormalige 'Godskameren' (woningen die rijke Utrechters lieten bouwen voor hun armere stadgenoten), ontvlucht je even de drukte van de stad. Bezoek in korte tijd onder andere het Bruntenhof, het Abraham Dolehof, de Mieropskameren en nog veel meer vergelijkbare hofjes. Maar heb vooral niet teveel haast en neem de tijd om te genieten van deze rustieke oases.

3. Oudegracht met zijn werfkelders

De Oudegracht, die van Noord naar Zuid door het centrum loopt, zorgt voor een knusse en bruisende sfeer in de stad. Tegenwoordig vind je er winkels en gezellige cafeetjes, maar het grachtenstelsel, waar de Oudegracht onderdeel van uitmaakt, werd vanaf de tiende eeuw vooral aangelegd ter vervanging van de vaarroute over de Rijn. In de loop der jaren hoogde men de kade op tegen overstromingen. Om toch bij hun kelders te komen groeven kooplieden tunnels naar hun huizen. De gangen die ontstonden, beneden aan het water, waren handig voor de handel. Inmiddels zijn in deze unieke werfkelders voornamelijk horeca gevestigd. Vergeet tijdens je wandeling langs de gracht niet om foto's te maken vanaf de monumentale bruggetjes. Maar, de beste tip die we je kunnen geven: loop gewoon eens op en neer en ervaar de heerlijke sfeer van Utrecht.

4. Postkantoor aan de Neude

Wanneer je van de Oudegracht via de Drakenburgstraat naar de Neude wandelt, doemt aan de linkerkant Post Utrecht op: een robuuste blikvanger. In 1924 opende het gebouw, ontworpen door architect Joseph Crouwel, de deuren als hoofdpostkantoor. Miljoenen brieven en pakketjes gingen er naar binnen en naar buiten, maar in 2011 was het dan toch over en sluiten. Het allerlaatste postkantoor in Nederland ging dicht. Sinds 2020 staat het pand bol van de boeken. Onder andere de bibliotheek en Boekhandel Broese vonden er namelijk hun onderkomen. Ook doe je er je dagelijkse boodschappen en vind je er verschillende andere winkels. Dacht je dat het pand van de buitenkant indrukwekkend was? Stap dan ook eens naar binnen. De bogen en beeldhouwwerken van Hendrik van den Eijnde zijn namelijk een bezienswaardigheid op zich.

5. De Winkel van Sinkel

Aan de Oudegracht 158 vinden we het allereerste warenhuis van Nederland. De Winkel van Sinkel opende de deuren in 1839, nadat eigenaar Anton Sinkel het neoclassicistische bouwwerk liet neerzetten op de plek van het voormalig Gasthuisgebouw. Het opvallendste kenmerk van het gebouw zijn de zuilen, in de vorm van gietijzeren vrouwbeelden. Grappig detail: één van de dames moest bij het optakelen uit de gracht worden gevist. De stadskraan aan de werf hield het gevaarte niet en brak af. Plons! Mevrouw zelf prijkt inmiddels aan het pand alsof er niets gebeurd is, maar het betekende wel het einde van de eeuwenoude kraan. De plek waar de kraan ooit stond, is nog steeds zichtbaar. Kijk als je in de buurt bent dus ook even over de railing naar beneden. Tegenwoordig is de Winkel van Sinkel een grand café, een uitgaansgelegenheid en een locatie voor culturele activiteiten.

6. Brouwerij de Boog

Helemaal aan de zuidkant van de Oudegracht, ter hoogte van de Vollersbrug, vinden we het monumentale Brouwerij de Boog met zijn opvallende Brouwhuis aan de werf. Deze voormalige stoombrouwerij was tot aan het eind van de 19e eeuw één van belangrijkste bierbrouwerijen van Utrecht. De ligging aan de gracht kwam ook goed van pas bij het verschepen van grondstoffen en eindproducten. Leuk weetje: het water dat door de gracht stroomde, gebruikten de brouwers als grondstof voor het bier. Een lekker glaasje slootwater was in die periode dus heel gebruikelijk. Wanneer je door de steegjes achter het de brouwerij slentert, refereren de straatnaambordjes nog altijd aan de historie. Zo vind je er onder andere de Moutstraat en de Brouwerstraat. Het complex is niet van binnen te bezoeken omdat er inmiddels mensen wonen. Een kijkje nemen vanaf de brug kan natuurlijk wel altijd.

7. KBTR: Utrechtse kabouters

Als je door Utrecht loopt, kom je ze onvermijdelijk tegen: kabouters. Niet die kleine vriendelijke mannetjes uit de sprookjesboeken, maar stoere graffiti-exemplaren op muren door de hele stad. Ze dragen, zoals een fatsoenlijke kabouter betaamt, wel gewoon een rode puntmuts en een baard, maar ze kijken iets minder vriendelijk uit hun ogen. Sinds 2000 verschenen deze bijzondere inwoners van de Domstad (illegaal) op muren, transformatorhuisjes, in tunnels en op andere urban locaties. Inmiddels omarmt de stad de KBTR, zoals de tekenfiguren eigenlijk heten, en zijn ze lang niet overal meer illegaal. Bovendien stippen ze regelmatig maatschappelijke thema's aan zoals drugsmisbruik en er is zelfs een heuse corona-KBTR. Bekijk via Instagram een impressie van deze typisch Utrechts street art.

Bekijk de documentaire (2019) over de KBTR door platenmaatschappij Infected Records:

8. Paushuize

In de geschiedenis leverde Nederland slechts één keer een Paus: Adrianus VI. En... hij kwam uit Utrecht. Adriaan Floriszoon Boeyens, zoals de Paus echt heette, dacht ooit terug te keren naar z'n 'stadsie' terwijl hij in Spanje voor de Keizer werkte. Hij liet een stadskasteel bouwen aan de Pausdam op een steenworp afstand van de Dom. Maar toen was daar in 1522 opeens witte rook. Een jaar na zijn aanstelling overleed Adrianus. Het renaissancepaleis, dat hij alvast liet bouwen voor zijn terugkeer, bleef dus op hem wachten. Paushuize, zoals de woning werd genoemd, werd later wel bewoond door vorsten en andere hooggeplaatste Utrechters en is in de loop van de eeuwen ook meerdere malen verbouwd. Tegenwoordig ontvangt de Commissaris van de Koning er gasten en is het mogelijk om er te vergaderen of te trouwen.

9. Muntkwartier

Eén van de meest gefotografeerde plekken van Utrecht vind je op zo'n tien minuten lopen van het centraal station: het Muntkwartier. De Rijksmunt, het voormalig onderkomen van de Koninklijke Nederlandse Munt, was van 1911 tot en met 2020 de enige plek in Nederland waar muntgeld mocht worden geslagen. Het monumentale neorenaissance gebouw aan de Leidsestraat is prachtig, maar ook de bruggetjes over de Leidse Rijn en de dobberende woonboten zorgen voor een fijne sfeer. In de zomer liggen het gras en de steiger bij de Abel Tasmanbrug vol kinderen en studenten, op zoek naar verkoeling. Op je route, vanaf het Jaarbeursplein, kom je onder andere langs het Molenparkje en houtzaagmolen De Ster. Loop op de terugweg een blokje om via de Kanaalstraat in de wijk Lombok en scoor een Turkse pizza of een tasje vol vers fruit. Blijf tijdens je stedentrip niet alleen binnen de singels, maar maak ook een wandeling naar dit verrassende stukje Utrecht.

10. Utrecht Lumen

Utrecht is prachtig met het zonnetje erop, maar ook een avondwandeling is een absolute aanrader. Verken het nachtelijke Utrecht met de ontdekkingstocht Utrecht Lumen: een verzameling van spectaculaire lichtkunstwerken op verschillende locaties in de binnenstad. Gerenommeerde lichtkunstenaars projecteren hun werk, dat zowel gaat over de stad van vroeger als over de stad van nu. Boek in de maanden van oktober tot en met maart een rondleiding met een gids langs het steeds groter wordende aanbod. Mis deze artistieke hoogstandjes niet tijdens je stedentrip.

11. Rietveld Schröderhuis

In het Oosten van de stad, aan de Prins Hendriklaan, vinden we het Rietveld Schröder Huis. Deze opvallende woning uit 1924 is het resultaat van een interessante samenwerking tussen architect Gerrit Rietveld en bewoonster Truus Schröder. Rietveld ontwierp, Schröder gaf aanwijzingen. Het bijzondere pand is gebouwd in de geest van de kunststroming De Stijl, waar de architect onderdeel van uitmaakte. Strakke lijnen en de typische stijlkleuren rood, blauw en geel, gecombineerd met wit, grijs en zwart zijn duidelijk te ontdekken. De woning voor de weduwe en haar dochters zit vol verrassingen en creatieve oplossingen. Rietveld zelf trok na de dood van zijn eigen vrouw in bij Schröder. Sinds de dood van Schröder in 1985 is het Rietveld Schröder Huis te bezoeken voor belangstellenden. Maar ook een bezichtiging alleen van de buitenkant, is zeker de moeite waard.

12. De Inktpot

Vlakbij station Utrecht Centraal staat het enorme hoofdkantoor van Prorail: De Inktpot. En hoewel dit misschien klinkt als een bijnaam, is het sinds toch echt de officiële benaming van het robuuste bouwwerk. Het gebouw, dat ook daadwerkelijk lijkt op een inktpot, is een ontwerp van George van Heukelom. Het pand, dat in 1921 in gebruik werd genomen door de NS, is het grootste bakstenen gebouw van Nederland. De muren bestaan uit maar liefst 22 miljoen (!) stenen. En kijk je naar boven dan denk je misschien: "Wat is dat voor rare ufo?" Nou... een ufo. Geen echte natuurlijk, maar een kunstwerk dat in het jaar 2000 op het dak landde tijdens een kunstmanifestatie. Bezoek het fascinerende kantoorpand nog snel even voordat je de trein weer inspringt, want je kunt het vanuit de stationshal bijna zien liggen.

Redactioneel - Laatst gewijzigd: 2024-11-04 14:21:57 · Gepubliceerd: 6 november 2024 - 11945