Doen in Den Bosch: deze 16 toppers wil je zien

14 augustus 2022 bijgewerkt: 15 augustus 2022 Toerisme Den Bosch, Noord-Brabant In Den Bosch is rondom elke hoek wel iets moois te ontdekken! Trek de wandelschoenen aan en struin door lieflijke straatjes, langs fraaie monumenten en over groene stadswallen. Of stap op de fiets voor een ontdekkingsreis over een bijzondere brug en een park van eilanden. Met deze 16 prachtige plekken in Den Bosch heb je geheid een toffe stedentrip! Natuurliefhebber? Bekijk dan ook de bonustip aan het eind.

1. Hart van Den Bosch: de Markt

De plek waar iedereen in Den Bosch vroeg of laat naar toetrekt is de Markt. En dat is niet alleen omdat je midden tussen de gaafste shops en gezelligste horeca staat met fijne terasjes, want de Markt is zoveel meer. Waar je ook kijkt zie je het rijke verleden van deze vestingstad. Hier groeide Jeroen Bosch op in het huis op nummer 29, zijn beeld staat er vlakbij. Later woonde hij er op nummer 61, waar nu een heel ander huis staat. Maar nog steeds de moeite waard om te bekijken. Ook een opvallende verschijning is De Moriaan op nummer 79, met zijn torentje en opvallende trapgevel. Dit is het oudste bakstenen huis van Nederland.

2. Stadhuis

De grootste blikvanger op de Markt is Stadhuis Den Bosch met zijn barokke gevel en toren. Onder het wapenschild - ingeklemd tussen fraai beeldhouwwerk - rijden elk half uur vier riddertjes op elkaar in. Zelfs de deurknop is een kunstwerkje. Binnen is het stadhuis zo mogelijk nog mooier met zijn indrukwekkende hal en Raadszaal, wandtapijten uit de zeventiende eeuw en goudleer in de trouwzaal. Een en al pracht en praal. Tijdens de kantooruren kun je even naar binnen wippen om rond te kijken.

3. Huis van Bosch

Het geboortehuis van Jeroen Bosch op Markt 29 is nu een bijzonder museum: Huis van Bosch, beter bekend als De Kleine Winst. Het is helemaal gerestaureerd, zodat je hier letterlijk in de voetsporen van Jeroen Bosch kunt lopen. Binnen zie je overal hoe het huis er ruim vijf eeuwen geleden uitzag, toen de vader van Jeroen Bosch hier zijn atelier had en zijn zoon de eerste kneepjes van het schildersvak leerde. Prachtige projecties brengen tot leven hoe het gezin hier woonde en werkte, maar geven ook een beeld in de fantasievolle manier waarop Jeroen Bosch de wereld zag.

4. Bossche Kwartier

Achter het stadhuis loop je zo de oude wijk Het Bossche Kwartier in. In dit buurtje rond de Ridderstraat en Fonteinstraat dwaal je door pittoreske straatjes vol mooie historische gevels. Hier geen grote winkelketens maar kleine shops, waardoor de gevels nog intact zijn gebleven. Liefhebbers van mooie historische huizen kunnen hier hun hart ophalen en rustig rondkijken. Als je ver genoeg doorloopt kom je uit bij Het Noordbrabants Museum. Achter de imposante gevel van dit voormalige Gouvernementspaleis bewaart het museum de schatten van de provincie.

5. Sint-Janskathedraal

Boven de stad uit torent de imponerende Sint-Janskathedraal. Sinds de start van de bouw in 1220 heeft hij oorlogen, de beeldenstorm, nieuwe parochies en andere hoogte- en dieptepunten overleefd. Prachtig van binnen én buiten. Loop er een rondje omheen en bewonder de vele beelden. Daartussen staat ook Ut Engelke, een engel met een broek aan en een mobiel aan haar oor. Fun fact: je kunt haar echt bellen! De Sint Jan is ook vanbinnen prachtig. Een bezoek is gratis, maar voor het beklimmen van de hoge Sint-Janstoren heb je een ticket nodig. Het adembenemende uitzicht is de entree en enorme hoeveelheid traptreden meer dan waard.

6. Zwanenbroedershuis

Niet ver van de Sint Jan ligt het Zwanenbroedershuis, midden in de Hinthamerstraat. Ook ingeklemd tussen andere gebouwen valt het meteen op met zijn hoge groene deur, zachtgele gevel vol versierselen en de vier beelden uit 1962 op de platte zuilen. Ze stellen vier leden van de Zwanenbroeders voor: Willem van Oranje, Gijsbertus van der Poorten (die het huis schonk aan de Zwanenbroeders), Gerardus van Uden (de oprichter) en Floris van Egmont. Tegenwoordig is het huis een museum. De bewerkte plafonds, gebrandschilderde ramen en deuren vol houtsnijwerk vormen een mooie achtergrond voor de verzameling oude voorwerpen die ooit van de broeders zelf waren. Hier staat zelfs de drinkbeker van Willem van Oranje.

7. Schildersstraat

Als je vanuit de Hinthamerstraat door de witte poort het Schilderstraatje inkijkt, zie je een glimp van een grote muurschildering. Ga beslist even kijken, want dit tien meter hoge schilderij is gemaakt met dezelfde eeuwenoude technieken als fresco's. Dat zorgt voor een bijzonder resultaat die goed past bij het schilderachtige straatje. Er staat een immens grote Eva uit het schilderij De Tuin der Lusten van Jeroen Bosch op, omgeven door bloemen en dieren. Als je verder tussen het huis met de muurschildering en het huis ernaast door loopt, kom je op een heerlijk plekje aan het water van de Binnendieze. Leuk weetje: dit is meteen een binnendoor route naar het Nationaal Carnavalsmuseum. Een vrolijk museum over het kleurrijke carnavalsfeest en over Oeteldonk: de naam voor Den Bosch tijdens carnaval.

8. Jeroen Bosch Tuin

Midden in het centrum ligt een kleine, groene oase vol bloemen: de Jeroen Bosch Tuin. Een fijne plek om even te ontspannen op het gras of de bankjes. Voor de kinderen is er een speeltuintje. Bewonder ook de grote muurschildering, geïnspireerd op het werk van Jeroen Bosch. Het park was oorspronkelijk van de Paters Redemptoristen. Zij woonden van 1855 tot 1971 in het klooster dat grenst aan de tuin en hielden hun diensten in de Sint Josephkerk. Deze beide gebouwen staan er ook nog steeds, in de kerk worden nu evenementen gehouden.

9. Uilenburg

Enkele van de oudste straatjes in Den Bosch vind je in wijk De Uilenburg. De smalle autovrije straatjes zijn betegeld met kinderkopjes en om je heen staan nog authentieke huisjes. Dit is een van de leukste buurten in Den Bosch. En het is de plek waar het beeldje Zoete Lieve Gerritje staat, van het volksliedje 'Dat gaat naar Den Bosch toe, zoete lieve Gerritje'. Je vindt het op de hoek van de Lepelstraat en de Korenburgstraat, op een verlaagd plateau naast de Binnendieze. Een vaartocht over de Binnendieze is een van de populairste uitstapjes in Den Bosch en dat is niet voor niets. Je vaart door heel smalle grachten onder bruggen en gebouwen door. Allemaal ver onder straatniveau.

10. Paleisbrug

Bomen langs de trap, struiken om je heen terwijl je het spoor oversteekt: de Paleisbrug is brug en park ineen. Eenmaal boven loop of fiets je tussen het groen van planten, struiken en grassen over het spoor richting de wijk Het Paleiskwartier. Je kunt neerploffen op bankjes met een boek of voor een picknick. En je hebt ook nog eens een weids uitzicht over natuurgebied het Bossche Broek en rivier de Dommel. 's Avonds krijgt dit 250 meter lange en 10 meter brede parkje een romantische uitstraling door de lichtjes die schijnen op de planten en bankjes. Steek de Dommel over via de voet- en fietsbrug bij de Willemsbrug en het is nog maar een klein stukje naar de Paleisbrug.

11. Armada Den Bosch

Liefhebbers van moderne architectuur komen in het Paleiskwartier helemaal aan hun trekken. Loop van de Paleisbrug langs de Hofvijver en je komt bij de blikvangers in de wijk. Een rij bijzonder appartementsgebouwen aan het water, die aan één kant bol zijn en bekleed met roestvast staal dat het licht prachtig weerkaatst. Als je van de andere kant over het water naar ze kijkt lijken het wel gebolde zeilen van grote schepen. Fotomoment! Even bijkomen van de tocht uit het centrum? Iets verder naar het westen ligt het Westerpark met zijn eilandjes. Hier kom je terecht in een groene, waterrijke oase.

12. Groot Tuighuis

Het Groot Tuighuis aan de Bethaniëstraat begon in 1430 als een kapel en gasthuis voor bedevaartgangers naar Santiago de Compostella. Deze voormalige kerk werd in de zeventiende eeuw een wapenhuis, een stal voor de cavalerie en uiteindelijk een militair arsenaal met tuighuis en drie opslagzolders. Uit die laatste tijd komt de naam Groot Tuighuis. Door alle verbouwingen en verandering ontstond een uniek gebouw, nu een Rijksmonument. De gemeentelijke afdeling Erfgoed 's-Hertogenbosch bewaart er een schat aan archeologische en bouwhistorische vondsten, die laten zien hoe Den Bosch er vroeger uitzag.

13. Citadel

Waar de Aa en de Dommel in Den Bosch bij elkaar komen ligt het indrukwekkende Fort Willem Maria, beter bekend als de Citadel. Vier van de oorspronkelijk vijf punten zijn nog steeds onderdeel van de dikke verdedigingsmuur. Boven de muren steken enkele daken en een lage toren uit. Van zonsopgang tot zonsondergang kun je via een smalle loopbrug over de Aa dit fort in. Alsof je via een geheime ingang de vesting insluipt. Binnenin kun je over de groene wallen lopen en uitrusten op een van de bankjes. Hier vind je tegenwoordig het Brabants Historisch Informatiecentrum.

14. Recreatieplas De IJzeren Vrouw

15. Zuiderpark en Casinotuin

Aan de rand van Den Bosch, in het zuidoosten, ligt het Zuiderpark. Het grote grasveld is een ideale plek voor een picknick of om languit tussen de grashalmen te relaxen. De leukste manier om weer de stad in te gaan is via een vlak boven het water liggende loopbrug. In het water drijft een soort ei, waaruit een mannetje met opgeheven handen je met angstige ogen aanstaart. Het is een figuur uit de drieluik De Tuin der Lusten van Jeroen Bosch. Je gaat de stad weer in door een gat in de vestingmuur. Aan de andere kant kom je eerst in de Casinotuin, waar nog veel meer beelden staan. Van de grappige giraf tot het Verzetsmonument waar op 4 mei de Dodenherdenking wordt gehouden.

16. Vestingwallen Den Bosch

Aan de zuid- en oostkant van Den Bosch zie je nog goed wat een indrukwekkende vesting deze stad ooit was. Hier kun je wandelen of fietsen over de metersdikke vestingwallen, die drie bewaard gebleven bastions met elkaar verbinden. Een van hen is Bastion Oranje, waar je de stenen gewelven in kunt: het Bastionder. Er is van alles te zien over de krijgsgeschiedenis van Den Bosch. En de toegang is gratis! Vanaf de groene wallen heb je een fraai uitzicht over de historische binnenstad aan de ene kant en natuurgebied het Bossche Broek aan de andere kant. Fun fact: in de lente groeien duizenden krokussen op de wallen.

Extra tip: Natuurgebied Bossche Broek

Aan de zuidkant van Den Bosch ligt natuurgebied Bossche Broek. Een groene oase direct naast de stad, waar je fijn kunt wandelen en fietsen door een landschap dat nog hetzelfde is als het landschap voor Den Bosch zelf bestond. De reden dat dit gebied hier bewaard is gebleven is ook de reden waarom het direct naast de stad ligt: het was ooit een onderdeel van de verdedigingswerken. Kwam de vijand te dichtbij, dan werd het Bossche Broek onder water gezet. Niet alleen een aanrader vanwege de natuur, maar ook omdat je hier vandaan een unieke kijk hebt op de stad en de skyline van Den Bosch. Kijk even of het pontje over de Dommel vaart. Dan kun je langs de rivieroever teruglopen en via het pontje weer in de stad komen. Of ga naar de rondvaartsteiger en verken dit unieke gebied in een bootje.

Redactioneel - Laatst gewijzigd: 2022-08-15 12:26:42 · Gepubliceerd: 14 augustus 2022 - 13788