Nieuw ondergronds museum Kamp Amersfoort

archief oud artikel 26 april 2021 Geschiedenis Amersfoort, Utrecht Nummers verdwijnen en maken weer plaats voor namen in het nieuwe ondergrondse museum van Nationaal Monument Kamp Amersfoort. Gevangen krijgen weer een gezicht en vertellen hun aangrijpende verhalen. Demissionair minister-president Mark Rutte opende op 19 april het indrukwekkende nieuwe museum tijdens een virtuele herdenking.

Wat gebeurde er in Kamp Amersfoort?

Ieder jaar op 19 april wordt er bij Nationaal Monument Kamp Amersfoort herdacht dat de Duitsers het kamp overdroegen aan het Rode Kruis. 19 april 1945. Toen kwam er een einde aan de gruwelijke gebeurtenissen in dit Nederlandse straf- en doorgangspark. In totaal zaten er tijdens de Tweede Wereldoorlog 45000 mensen gevangen in Kamp Amersfoort. Dit waren veelal politieke gevangenen, maar ook joden, Jehovah's getuigen en gijzelaars. In Kamp Amersfoort zijn 650 mannen omgekomen, waarvan er 383 rond het kamp zijn geëxecuteerd; daarmee is het de grootste executieplek van de Tweede Wereldoorlog in Nederland. Wat weten we van deze gebeurtenissen op eigen bodem? Wat is nu nog steeds actueel? En wat kunnen we daarvan leren?

Persoonlijke verhalen van gevangenen

Bezoekers van het nieuwe ondergrondse museum komen aan in een grote lege ruimte, omringd door hoge hekken. Een beklemmend gevoel. In donkere zalen laten indrukwekkende zwart-wit videobeelden de situatie in het kamp zien. Op de muur wordt een routekaart geprojecteerd waarop de route van de gevangenentransporten te zien is. In Kamp Amersfoort waren die gevangenen niet meer dan een nummer, maar in de nieuwe permanente expositie krijgen ze weer een gezicht. Op grote zuilen staan foto's van personen die een belangrijke rol speelden in en rond het kamp, waaronder ook een helper en daders. Met een audio device luister je naar hun verhalen en in een lade onder het portret liggen persoonlijke bezittingen van de persoon. Op deze manier blijven de verhalen bestaan, ook als de tijd verder gaat.

Plaats van reflectie en bezinning

De verhalen van de verschillende personen geven stof tot nadenken, tot reflectie. Aan de achterkant van de zuilen staan verschillende kampthema's, die nu nog steeds voorkomen. Honger, mishandeling, discriminatie. En na het ondergrondse bezoek staan bezoekers voor een spiegel met daarvoor voetstappen op de grond. Welke voetstappen laat je zelf achter? Groepen kunnen de workshop 'Goed of Fout' boeken, waarin dilemma's door virtual reality tot leven komen. Hoe ga je om met groepsdruk, autoriteit en de beschikbaarheid van betrouwbare informatie? De uitgang van het museum kijkt uit over de schietbaan en het beeld van de 'Stenen Man'. Dit beeld stelt een gevangene voor het vuurpeloton voor en is een herinnering aan de slachtoffers die zijn gevallen in Kamp Amersfoort.

Architect Jacques Prins (Inbo), landschapsarchitect Cor Geluk (Juurlink+Geluk) en Erik Bär (Tinker imagineers), maakten het nieuwe museum samen met Willemien Meershoek (directeur NMKA) tot een ervaring die je echt kunt voelen.

Zodra de coronamaatregelen versoepeld worden en het museum weer opent is het nieuwe museum open voor publiek.

Nieuws - Laatst gewijzigd: 2021-05-20 16:36:16 · Gepubliceerd: 26 april 2021 - 1556