door

Het Evoluon is weer open en wij namen een kijkje

Foto 1. Je kunt het Evoluon, de vliegende schotel van Eindhoven, weer bezoeken! Foto: DagjeWeg.NL © Tonny van Oosten

Vliegen door de ruimte en organen schieten op de Future Fair

archief oud artikel 20 november 2022 Wetenschap Eindhoven, Noord-Brabant "Kijk, daar vliegt de Enterprise!" "De wat?" "De Enterprise, het ruimteschip uit de tv-serie Star Trek." Als we door de ramen van het ruimtevliegtuig in de expositie RetroFuture kijken zien we nog veel meer ruimteschepen uit films en tv shows voorbijkomen. Zo'n detail maakt de ervaring in dit vliegtuig van de toekomst helemaal af. Het is slechts één van de vele installaties en experiences die ons laten nadenken over het heden en wat na ons komt. Van robots tot tijdmachine: het Evoluon in Eindhoven is weer open - en hoe!

Naar de toekomst in een vliegende schotel

De expositie RetroFuture is de eerste expositie in 33 jaar in het Evoluon waar iedereen naar toe kan. Ooit was het futuristische gebouw in de vorm van een vliegende schotel hét uithangbord voor Philips. Daarin liet de techgigant zien wat de invloed van de techniek is op het leven van morgen. Nadat de bezoekers wegbleven en het Evoluon moest sluiten, werd het een plek om evenementen te organiseren. Maar nu kan iedereen weer het iconische gebouw binnen, zich vergapen aan het enorme futuristische koepelplafond en hier opnieuw een kijkje nemen in de toekomst. In de entreehal staat de DeLorean uit de film Back to the Future ons al op te wachten en brengt ons meteen in de stemming voor de expositie. We hebben er zin in!

Foto 2. De DeLorean, de tijdmachine uit de film Back to the Future, staat binnen al te wachten. Aan de muur is een hele cirkel van denkers over de toekomst te zien. Foto: DagjeWeg.NL © Tonny van Oosten

Robotarm en mausoleum

Via de trap komen we op de eerste verdieping. Elke verdieping is een open ring rondom de rand van de koepel. Ons eerste gangetje is dan ook naar de reling, even omlaag kijken naar de enorme ruimte onder ons! Eerlijk is eerlijk, het gebouw zelf is het bezoek al meer dan waard. Na opnieuw de nodige plaatjes en natuurlijk selfies geschoten te hebben gaan we dan eindelijk op ontdekkingsreis in de kleurige expositie. Het eerste deel gaat over de dromen die bekende denkers en schrijvers allemaal over de toekomst hadden. We komen langs een klok die vast op twee voor twaalf staat, waaronder je beelden ziet van de aarde vroeger en nu. Een robotarm begint te typen als we dichtbij komen. Eén van de groene gebouwtjes blijkt een soort mausoleum te zijn, waar drie met elkaar versmolten lichamen liggen. Een toekomstvisie op het conserveren van lichamen, om die te behouden voor het eeuwige leven van de geest.

Foto 3. Een kijkje in het gebouw vanaf de eerste ring. Foto: DagjeWeg.NL © Tonny van Oosten

Tunnels vol toekomstdromen

De enorme, lege ringen van het Evoluon staan vol met dit soort gebouwtjes. Soms met kunst, vaak ook met stoeltjes als een kleine bioscoopzaal waar je films kunt bekijken en interviews met denkers van nu over de toekomst. Daartussen tunnels waarin we ons in de jaren zeventig voelen. De kleuren, de aankleding, alles ademt die sfeer. Ze geven de toekomst weer, maar dan wel de toekomst die meer past in de sciencefiction boeken en films uit die tijd. En die lijkt soms ver weg. Zo maken in de tunnel over toekomstig wonen astronauten op de maan en huizen op zwevende eilandjes snel plaats voor enorme flatgebouwen en kleine prefab woningen, de huidige pogingen om toekomstbestendig te wonen.

Foto 4. Dit was niet helemaal het wonen in de toekomst die sciencefiction schrijvers en optimisten uit de jaren vijftig en zestig voor ogen hadden. Foto: DagjeWeg.NL © Tonny van Oosten

Door een witte, lichte tunnel met links en rechts kleine witte replica's van allerlei vervoermiddelen stappen we in een vliegtuig. Ook de droom over vliegen als een vogel werd het niet helemaal. We vliegen, maar dan wel op elkaar gepropt in een vliegtuig. In dit vliegtuig blijken we omringd te zijn door hemellichamen en achter de vliegtuigraampjes vliegen allemaal futuristische raketten voorbij uit films en tv-series. Een nieuwe droom: gaan we ooit met een vliegtuig de ruimte in? We nemen plaats in de stoelen en zetten een koptelefoon op om te kijken naar een sciencefiction film van vroeger.

De tekst gaat verder onder de video.

In een drogisterij uit de jaren vijftig leggen we pizzadozen op een scanner en lezen onder andere over de maakbare mens, vol ideeën over hoe we ons lichaam zouden kunnen perfectioneren met onder andere technologische breinen en nog ongekende medische technieken. Dat klinkt beter dan de soms best wel enge foto's en tekeningen om ons heen over de pogingen van vroeger om mensen te verbeteren. In de volgende tunnel bekijken we het contrast van computers en de lopende banden in fabrieken met de intelligente robots die het werk van ons overnemen in boeken en films. Sommige zien er schattig uit, andere als gevaarlijke vechtmachines. We nemen foto's van onszelf als Robocop, maar slaan het zelf maken van een robot toch maar over. Er is nog zoveel meer te zien!

Foto 5. We kunnen medisch al veel, maar de toekomstdromen van toen (en nu!) gaan nog veel verder. Foto: DagjeWeg.NL © Tonny van Oosten

Feest van herkenning

Zo komen we van de ene toekomstdroom in de andere. Soms kleurig en vrolijk zoals de tunnel vol communicatiebeelden, dan weer meer deprimerend zoals de zwarte tunnel vol schermen en andere elektronica over hoe we ons vermaken. Wat de uitbeeldingen allemaal gemeen hebben is een onderliggende laag vol nostalgie. Er worden producten van vroeger gebruikt en beelden uit bekende films en tv-series uit de jaren zeventig en tachtig. Star Wars komt bijvoorbeeld voorbij, en de film Soylent Green. Het maakt van de expositie ook een feest van herkenning.

De film Soylent Green uit 1973 past helemaal in deze expo. Hij speelt in 2022 en toont een wereld vol overbevolking, grauwe steden en te weinig voedsel. Het enige betaalbare voedsel (Soylent Green) blijkt te worden gemaakt van de lichamen van mensen. Zo is het gelukkig niet in ons 2022! Alleen... de problemen die tot de dystopie in de film hebben geleid spelen op dit moment een grote rol in de wereld: vernietiging van de natuur en ecologie, uitputting van de natuurlijke hulpbronnen en het broeikaseffect, die in Soylent Green zorgt voor heftige hittegolven.

Foto 6. Bij het uitbeelden van de toekomstdromen worden veel nostalgische voorwerpen en beelden gebruikt. Foto: DagjeWeg.NL © Tonny van Oosten

Naar de kermis van de toekomst

Onze tocht eindigt op een kleurige kermis: de Future Fair. Hier is de waarzegster een poes met een geheim. Schieten we op een varken vol organen die geschikt zijn voor mensen om te gebruiken. Blijkt de foto uit de fotoboot een deepfake foto te zijn waarmee ons gezicht eindigt in een filmpje van iemand anders. Lopen we door een spiegelpaleis. En besluiten we toch maar geen snelle hap uit de muur te trekken, want we hebben niet echt zin in bacterieleer, levende compost of Kefir Cola. Zo zetten ook deze kermisattracties je aan het denken.

Foto 7. De Future Fair vol kleurige attracties met vaak een grimmige ondertoon. Foto: DagjeWeg.NL © Tonny van Oosten

Stralend middelpunt is een metalen, futuristische zweefmolen. Dit is een tijdmachine, waarin je virtueel biljoenen jaren de toekomst in reist, naar het einde van de aarde. Klinkt geweldig, maar we hebben het niet uit kunnen proberen. De kaartjes die je extra voor deze attractie moet bestellen waren al uitverkocht - en dat is vaak het geval. Dus wees op tijd als je dit mee wil maken!

Foto 8. Een kijkje naar de Future Fair, met rechts de metalen zweefmolen die een virtuele tijdmachine blijkt te zijn. Foto: DagjeWeg.NL © Tonny van Oosten

Handig om te weten

Expositie RetroFuture is speciaal ontworpen en gemaakt voor het Evoluon en duurt nog tot en met 23 maart 2023. Daarna komt de volgende expositie. Je kunt het Evoluon overigens ook bezoeken zonder naar de expositie te gaan. Ga even iets drinken in de grote ronde entreehal, of sla na binnenkomst rechtsaf voor Bar Brasserie Next en de museumshop.

Blijft het Evoluon open? Ja!

RetroFuture is de eerste expositie van Next Nature, de nieuwe beheerder van het Evoluon voor de komende tien jaar. Dat zijn ze geworden, omdat ze een goed plan wisten neer te leggen om het Evoluon weer te openen voor het publiek. Een grote wens van de gemeente Eindhoven, die dit als voorwaarde stelde toen het Evoluon weer te koop kwam te staan. Next Nature kijkt op een nieuwe manier naar de natuur en natuurbehoud. Niet alleen vasthouden aan wat er is, maar ook kijken naar de toekomst en de mogelijkheden van technologie. Zoals het groeien van vlees in een laboratorium als alternatief voor de veeteelt. Of het inzetten van ECO munten voor duurzame activiteiten. Deze positieve visie willen ze ook uitdragen via exposities in het Evoluon.

Foto 9. De kleurige Future Fair met virtuele tijdmachine is één van de hoogtepunten van de expositie RetroFuture in het Evoluon. Foto: DagjeWeg.NL © Tonny van Oosten

Reportage - Laatst gewijzigd: 2023-02-16 14:31:50 · Gepubliceerd: 20 november 2022 - 5221