Dit wil je niet missen tijdens Open Monumentendag 2023

archief oud artikel 29 augustus 2023 Cultuur Landelijk Meer dan 5000 monumenten in Nederland openen tijdens Open Monumentendag 2023 gratis hun deuren. Kijk op zaterdag 9 en zondag 10 september even binnen, volg een rondleiding, workshop of demonstratie of doe mee met een van de andere activiteiten. Sommige monumenten zijn zelfs alleen toegankelijk tijdens dit jaarlijkse evenement. Wij zetten 8 toppers op een rijtje die je niet wilt missen!

1. Landelijke opening

Zwolle, Overijssel - Voor het eerst in de bijna 40-jarige historie vindt er een Landelijke opening van Open Monumentendag plaats. Op vrijdagavond 8 september is in de binnenstad van Zwolle de officiële aftrap voor een weekend vol activiteiten. Het thema van dit jaar is Levend Erfgoed, waarbij immaterieel erfgoed in het zonnetje wordt gezet. Daarom vind je aan de de Luttekestraat vanaf 19:00 uur de Maakmarkt met kraampjes vol ambachtswerk en natuurproducten. Vanaf 20:00 uur betreden Zwolse artiesten het podium op het Grote Kerkplein tijdens de openingsshow. Na deze spectaculaire show gaat het programma verder met de Monumententour. Op tien monumentale locaties bekijk je immaterieel erfgoed in de vorm van optredens. Bezoek de show acrobatiek in combinatie met muziek de Plantagekerk, luister naar een Middeleeuws sprookje in de Sassenpoort en snuffel rond in de pop-up monumentenwinkel.

2. Het grootste werkende stoomgemaal ter wereld

Lemmer, Friesland - En als je aan immaterieel erfgoed en ambachtelijke vaardigheden denkt, mag de Nederlandse strijd tegen het water natuurlijk niet ontbreken. In het Friese Lemmer staat het grootste nog werkende stoomgemaal ter wereld, het Ir. D.F. Woudagemaal. Tijdens Open Monumentendag (zondag 10 september) krijg je de unieke kans om dit UNECO Werelderfgoed gratis vanbinnen te bekijken. De medewerkers van het gemaal laten je graag zien hoe dit ingenieuze en historische stuk techniek werkt. Zie de stoommachines in werking tijdens gave demonstraties en stel alle vragen die in je opkomen. Wist je trouwens dat het gemaal, dat stamt uit het jaar 1920, nog steeds een rol speelt bij het leegpompen van de Friese polders wanneer dit nodig is?

3. Juniorgidsen in Amsterdam

Amsterdam, Noord-Holland - Bij heel veel monumenten kun je tijdens Open Monumentendag terecht voor een rondleiding, maar meestal worden die verzorgd door volwassenen. Niet in Amsterdam! Daar word je in drie monumenten namelijk wegwijsgemaakt door Juniorgidsen: kinderen en jongeren tussen 8 en 16 jaar oud. Je bekijkt de verhalen niet alleen door de ogen van een kind, maar laat de gidsen in spe ook leuke en nuttige ervaring opdoen als rondleider. En juist dat doorgeven van generatie op generatie past zo mooi bij het thema. De Juniorgidsen vind je op 9 en 10 september op drie locaties in onze hoofdstad: Het zeventiende-eeuwse grachtenpand Huis Vasari aan de Herengracht, het voormalige bankgebouw De Bazel en de Chassékerk.

4. Route 'Levend Erfgoed' in Utrecht

Utrecht, Utrecht - Je kunt natuurlijk één monument kiezen om te bezoeken, maar waarom niet een rondje maken? In Utrecht volg je de route 'Levend Erfgoed', langs verschillende monumenten die in de loop der jaren een nieuw leven hebben gekregen. Allemaal schitterende voorbeelden van mensen die zich inzetten voor het behoud van alle historische pareltjes die de stad rijk is. Zo werd Magazijn De Zon aan de Stadhuisbrug recent omgetoverd tot hotspot voor creatievelingen en startende ondernemers. Utrecht staat ook bekend om de werfkelders aan de Oudegracht. Op de route is extra aandacht voor wat er nodig is om dit bijzondere stukje erfgoed te behouden voor toekomstige generaties. Op de route vind je onder andere het Maliebaanstation, Paleis Lofen en het Rietveld Schröderhuis. Ook tof: op de route 'Utrecht door de ogen van' nemen historische personages je bij tien monumenten via QR-codes mee terug naar het verleden. Ze komen tot leven!

5. Excursie langs militaire monumenten

Deelen, Gelderland - Sommige monumenten staan op plekken waar je normaal gesproken niet bij kunt komen. Zo staan er op vliegbasis Deelen maar liefst tweehonderd monumentale panden bij elkaar die stammen uit de Tweede Wereldoorlog. Omdat dit complex nog altijd in gebruik is door de Koninklijke Luchtmacht, blijft deze bijzondere plek voor het 'gewone' publiek verborgen achter hoge hekken. Maar daar komt op zaterdag 9 september tijdens Open Monumentendag verandering in. Vanaf Museum Vliegbasis Deelen ga je in een oude bus van de Stichting Veteraan Autobussen op excursie naar twee bijzondere gebouwen. Bezoek een van de grootste vliegtuighangars uit WOII, de Wärmehalle Adelaerthoeve, en de gigantische bunker Diogenes, die tijdens de oorlog diende als commandocentrum van de 3de Jachtdivisie van de Luftwaffe.

6. Beleef de Slag op de boerenschans

Merselo, Limburg - Aan de boerenschans in Weverslo ben je op zondag 10 september getuige van de Slag op de Boerenschans. Tijdens een spectaculaire show keer je voor even terug naar het begin van de zestiende eeuw. Verschillende re-enactment-groepen (acteurs) spelen een scene na, waarbij de hertog van Gelre belasting komt innen bij de lokale boeren. Die verzetten zich, waarna een volledige belegering ontstaat. Je bent van harte welkom om te komen kijken. De slag zelf begint om 14:00 uur, maar al vanaf 12:30 uur kun je terecht voor historische demonstraties. Ontdek hoe vilt werd gemaakt en hoe ze vroeger wol sponnen. Ook de klompenmaker, de smid en de bierbrouwer zijn druk aan het werk. Levend erfgoed in optima forma!

Let op: er zijn in de buurt geen parkeerplaatsen beschikbaar, dus kom op de fiets of ga met het openbaar vervoer.

7. Het Binnenhof gaat voor even open

Den Haag, Zuid-Holland - Er wordt verbouwd op Het Binnenhof. Maar tijdens Open Monumentendag worden de werkzaamheden voor even stilgelegd om nieuwsgierige bezoekers te ontvangen. De rondleiding start in de Ridderzaal, waar jaarlijks de troonrede wordt voorgelezen door de koning. Maar behalve het politieke centrum van ons land, is Het Binnenhof ook een monumentale plek waar heel veel historie verborgen ligt. Archeologen en een geoloog van de gemeente vertellen je wat er in de loop der jaren gevonden is. En hoe werkt een archeoloog eigenlijk? Tot slot mag je ook even binnenkijken in de plenaire zaal van de Eerste Kamer. Restaurateurs vertellen vol enthousiasme over de uitdagingen rondom het opknappen van deze beroemde plek.

Let op: er is een beperkt aantal (gratis) tickets beschikbaar, dus bestel op tijd om niet mis te grijpen.

8. Maak een TikTok van je favoriete monument

Oirschot, Noord-Brabant - Oud meets nieuw tijdens Open Monumentendag in het Brabantse dorp Oirschot. Hier worden jongeren op zondag 10 september uitgenodigd om een TikTok-filmpje te maken van hun favoriete monument. Het werkt als volgt: ga naar de informatiekraam op de Markt, waar foto's hangen van de tien monumenten waar je uit kunt kiezen. Ga je voor Molen De Korenaar of toch voor Sint-Petrusbasiliek? Zoek een mooi plekje voor óf in het gebouw vertel in een video van ongeveer 30 seconden kort iets over het gebouw. Waarom vind je dit het mooiste monument Oirschot? Tegenover de promotie die je maakt voor het dorp staat natuurlijk ook een beloning. Laat je filmpje zien bij de informatiekraam en je ontvangt als dank een leuke verrassing.

Redactioneel - Laatst gewijzigd: 2023-08-25 11:00:59 · Gepubliceerd: 29 augustus 2023 - 2176