Zeemeerminnen verwerkt in kunst
archief oud artikel 5 april 2006 Moddergat, Friesland Bestaan ze nou echt of is het een sprookje? Zeemeerminnen hebben vooral vissers altijd veel bezig gehouden. Over de zeemeermin bestaan veel sages en legendes. In Museum 't Fiskershúske toont van 8 april tot en met 31 oktober de expositie 'Half vis, half mens. Zeemeerminnen in Moddergat', waarin zowel moderne als oude kunst alles te maken heeft met de zeewezens.
Vissers
Zeemeerminnen hebben iets met vissers. De verhalen rond vissers die zeemeerminnen zagen of vingen in hun net zijn talloos. Verschillende steden langs onze kusten hadden een sage die verband hield met een zeemeermin. Niet zelden voorspelde zij de ondergang van een stad. Schipbreukelingen werden naar de diepte der zee getrokken, jongemannen verlokt door hun mooie zang.
Volksverhalen
Ook in Friesland werden zeemeerminnen en zeemeermannen waargenomen. Zo zou volgens de Kroniek van Friesland op 10 maart 1305 een meerman in volle wapenuitrusting in zee door visssers gevangen zijn. De zeeridder was welgemaakt van lijf en leden en werd over het land gevoerd, zodat een iedereen hem kon bewonderen. Hij stierf al na drie weken in Dokkum. Volgens een 19de eeuwse schrijver werden de wormenzoeksters van Moddergat, die op het wad naar pieren zochten, wel eens aangezien voor zeemeerminnen, vooral als zij half opdoken uit de zeemist die vaak tot dicht bij de dijk kwam.
Na alle verhalen en sagen is het niet vreemd dat de zeemeermin als motief in veel toegepaste kunsten voorkomt, zoals op topografische kaarten en wrakkenkaarten. Maar ook op typisch Friese zilveren rammelaars, op 19de eeuwse Friese stoeltjesklok en ook als bekroning op Friese zilveren theepotten uit de 18de eeuw. Soms komt de zeemeermin ook voor op borduurlappen, vaak met spiegel en kam in de hand. Meer voor de hand liggende voorbeelden zijn ook te zien, zoals de uit hout gesneden zeemeermin als bekroning van het roer. Speciaal voor kinderen is er een opstelling gemaakt met een levensgrote en levensechte ‘ kleine zeemeermin’.
Redactioneel - Laatst gewijzigd: 2011-05-09 10:46:50 · Gepubliceerd: 5 april 2006 - 4591
