Uitzonderlijke cultuur in Nederland

11 mei 2006 bijgewerkt: 19 december 2022 Nederland is momenteel zes werelderfgoederen rijk. Van de zes hebben vijf van de monumenten te maken met de vaak moeizame verhouding van bewoners met het water. De werelderfgoederen zijn op de lijst van UNESCO geplaatst, omdat zij van grote waarde zijn voor de cultuur van Nederland.

Nederland Waterland

In 1992 bekrachtigde de Tweede Kamer de 'Overeenkomst inzake bescherming van het cultureel en natuurlijk erfgoed van de wereld'. In 1994 is een eerste Voorlopige Lijst opgesteld, met alleen archeologisch erfgoed. Een jaar later verscheen een Voorlopige Lijst met gebouwd erfgoed. Er is tot nog toe geen lijst van natuurlijk Werelderfgoed in Nederland en er heeft daarom ook nog geen nominatie plaatsgevonden. De eerst aangewezen Werelderfgoedsite van Nederland is Schokland in 1995, het voormalig Zuiderzee-eiland dat sinds 1940/1942 is opgegaan in de Noordoostpolder. Schokland is op de lijst van Werelderfgoederen geplaatst, vanwege de archeologische waarden, in combinatie met de strijd tegen het water. Daarna volgden nog vijf andere 'sites' in Nederland, waarvan er vier ook verbonden zijn met het thema 'Nederland-Waterland'. Zowel de Stelling van Amsterdam, Kinderdijk, de Beemster als het Woudagemaal hebben te maken met de strijd tegen het water in Nederland. Er is tot nog toe één 'site' verbonden met het 'Nieuwe Bouwen', namelijk het Rietveld Schröderhuis.

Uitzonderlijk

Werelderfgoed is de naam van zaken op aarde die van uitzonderlijke waarden worden beschouwd voor de mensheid. Deze zaken, ook wel 'sites' genoemd, zijn ingeschreven op de Lijst van het Werelderfgoed van de UNESCO om te worden beschermd, zodat toekomstige generaties er net zoveel van kunnen genieten als wij. Elk land dat de Overeenkomst voor het Werelderfgoed heeft ondertekend kan een voordracht doen voor deze lijst en is ook verplicht potentiële werelderfgoederen binnen de eigen grenzen op te sporen. Plaatsing van een monument op de Werelderfgoedlijst levert geen geld op. Bovendien is ieder land zelf verantwoordelijk voor bescherming en behoud van de eigen monumenten. Over de hele wereld zijn er 812 'sites' ingeschreven.

Onlangs is een stuk dijk, dat deel uitmaakte van de Stelling van Amsterdam, gebruikt om een sloot te dempen. Voor de boer, die de sloot geheel onwetend dempte, was het een stukje nutteloze grond. Het stuk verdwenen dijk, zo’n twintig meter lang, maakte echter deel uit van de Slaperdijk, een voormalige liniedijk. Bij de aanleg van de Stelling van Amsterdam in de negentiende eeuw werden zeven dergelijke liniedijken aangelegd. Het dijkje moest de soldaten in het Fort Marken-Binnen beschermen tegen het water als de Starnmeer bij een aanval onder water zou worden gezet.

Redactioneel - Laatst gewijzigd: 2022-12-19 16:32:44 · Gepubliceerd: 11 mei 2006 - 4818