archief oud artikel 5 januari 2007 Amsterdam, Noord-Holland De Duitse fotograaf August Sander (1876 – 1964) wilde met zijn project 'Mensen van de 20e eeuw' niet anders doen dan het in kaart brengen van de samenleving in zijn tijd. Het Foam_Fotografiemuseum in Amsterdam presenteert tot en met 21 maart een selectie van 150 originele foto’s uit de beroemde serie.
Foam noemt het project 'uiterst ambitieus'. Niet verwonderlijk, want 'Mensen van de 20e eeuw' van de Duitse kunstenaar heeft alleen een kunstzinnige waarde. De originele afdrukken zijn eveneens van sociologisch en historisch belang. De maatschappelijke orde die Sander voor ogen heeft bij zijn foto’s is verdeeld over zeven categorieën: de boer, de handwerker, de vrouw, de standen, de kunstenaars, de grote stad en de laatste mens. Met het project heeft Sander volgens het fotomuseum grote invloed gehad op het werk van latere fotografen.
Ware volksaard
Het concept van de fotograaf is dan ook bijzonder te noemen. Hij werkt vanaf de laatste regeringsjaren van keizer Wilhelm tot aan de machtsovername van de nationaal-socialisten in 1933 aan dit meesterwerk. Hij wilde met zijn serie 'een beeld van onze tijd' schetsen. Daarom fotografeert hij in alle geledingen van het Duitse volk, het was een zoektocht naar de 'ware volksaard'. Een zoektocht naar de identiteit van onze oosterburen in de die dagen. Zo brengt hij diverse bevolkingslagen in beeld. De fotograaf begint met de bovenlaag van de bevolking en eindigt in de onderste regionen. Om een voorbeeld te noemen: met het thema 'De laatste mens' brengt Sander de geestelijk en lichamelijk gehandicapten en zieken in beeld.
Balanceren
De Tweede Wereldoorlog heeft grote gevolgen voor August Sander. Zijn in 1929 gepubliceerde fotoboek, een selectie van het project, wordt in 1936 in beslaggenomen. Twee jaar eerder is zijn zoon Erik, actief in de Socialistische Arbeiderpartij Duitsland, gearresteerd. Bovendien wordt bij een bombardement in 1944 zijn complete atelier verwoest. Hoewel August Sanders onwrikbare maatschappelijke orde niet meer past bij de hedendaagse maatschappij, blijft zijn werk echter van zeer grote betekenis voor latere fotografen, zo schrijft het fotomuseum. "Het balanceren tussen het individuele en het archetypische heeft opnieuw vorm gekregen in het registrerende werk van een latere generaties fotografen."
Redactioneel - Laatst gewijzigd: 2011-05-09 10:46:50 · Gepubliceerd: 5 januari 2007 - 1226
